Bella Bellow

Pɩlɩɩna Wikipediya

Bella Bellow kɛna Togo ɛjaɖɛ taa pʊɣa nakayɛ nɛ kaakɛ hendu teyu. Palʊla-ɩ Ceviye tɛtʊ taa, kɔlaɣ fenaɣ kacalaɣ kɩyakʊ wiye pɩnaɣ 1945 nɛ ɛsɩ Lilikope tɛtʊ taa, Togo ɛjaɖɛ taa, saŋgayɩŋ fenaɣ kɩyakʊ hiu wiye pɩnaɣ 1973 ɛɛwɛna pɩnzɩ nɛɛlɛ nɛ litoozo. Bella Bellow kɛna pʊɣa kacalaɣ ñɩŋga ɛ-ñma cɔlɔ nɛ palʊla-wɛ pɛkpɛnda pɩya lʊba.

Ɖooo ɛ-pɩcatʊ taa kɛ ɛpaɣza hendu teu. Ɛmʊ ɛ-ɖamɩŋ looɖo takayaɣ nɛ hɛkʊ taa sukuli ɖamɩŋ naanza takayaɣ lɛ, ɛɖɛ nɛ ewolo Abiijaŋ tɛtʊ taa, Kotidiivʊwaɖi ɛjaɖɛ taa se ɛla takayɩsɩ mabʊ sukuli. Peeɖe ɛñaɣ pana nɛ ɛkpɛlɛkɩ solfɛɛzɩ kɛ sonzi nɛ ɛsakuliye pɩlɩʊ taa.

Pɩnaɣ 1965 kɛ Bella Bellow woba, Ɖahʊma ɛjaɖɛ taa nɛ etee hendu alɩwaatʊ ndʊ ɛjaɖɛ nɖɩ ɖɩmʊ ɖɩ-yɔɔ wɛʊ nɛ payaɣ-ɖɩ se Peenɛɛ yɔ. Pɩnaɣ 1966 tɛ ɖomaɣ fenaɣ taa kɛ nɔnɔsɩ ndɩ ndɩ paɣza sɩ-tɩ tʊlʊ kɛ Beela Bellow alɩwaatʊ ndʊ ɛma ɛ-hɩɖɛ kɛ Takarɩ tɛtʊ taa, Senegalɩ ɛjaɖɛ taa, nɛ ewolo etee hendu yɔ.

Pɩɩkɛna ɛyaa kɩkpɛda hendu teyaa kasandʊ sɔsɔtʊ natʊyʊ ɖeɖe. Ɛlakaɣ sukuli kɩtɛzʊ taa kɛ Sɔgɔɖɛyɩ tɛtʊ taa lɛ, Togo ɛjaɖɛ hɛkʊ nɛ hɛkʊ taa tɛtʊ natʊyʊ, kɛ ɛ-wɩlɩʊ weyi ɛwɩlaɣ-ɩ pɩyʊ kɩlɩzʊ yɔ nɛ payaɣ-ɩ se Paul Ahyi yɔ eyeba nɛ ɛkatɩ Gérard Akueson nɛ ɛlɛ sɩŋna-ɩ. Mbʊ yebina nɛ ɛlɛ sɩna-ɩ nɛ pañɩnɩ mba papɩ camɩyɛ hendu teu nɛ tɩ-ñɔɔzɩʊ yɔ cabɩ nɛ ɛ-na-wɛ peteu.

Ɛyaa mba pa-taa kɔyɔ: Slim Pezin, Jeannot Madingué, Ben’s nɛ Manu Dibango.

Pɩnaɣ 1969 kɛ ɛlɩza ɛ-kacalaɣ hendu teu kɩlɛmɩŋ tataɣ nɛ ɛyaa-kɛ se Rockya. Pʊwayɩ kɛ ɛmaɣmaɣ pana nɛ ɛñɩnɩ ɛ-ɛyaa nɛ ɛna-wɛ peteu hendu nɛ pɛsɛ hɩɖɛ kpayɩ se Gabada.