Ɔsɩmɩyɔm

Pɩlɩɩna Wikipediya
Os-TableImage

Ɔsɩmɩyɔm kɛ kpɛlɩ kpɛlɛkʊʊ tɛ pʊtʊ weyi ɛ-ñʊʊ mayaɣ kɔyɔ 76 nɛ yʊsaɣ ñɩŋa yɔ Os yɔ. E-tomnaɣ yem kɛ platɩnɩ ñɩɣlɩm yuŋ ñɩmbʊ, ɛsɛmɩŋ wɛ kpʊzɩyɛɛ nɛ ɛcaɣ ɖoŋ kɛlɛ ɛpɛlɩɣ. Ɛ-hɩɖɛ lɩna krɛkɩ kʊnʊŋ taa osme pʊ-tɔbʊʊ se sɔŋ. Pana ɔsɩmɩyɔm pɩnaɣ 1803 pɩtɩŋna Stmithson Tennant kɛ Londrɩ Aŋglɩtɛɛrɩ ɛjaɖɛ taa, ɛ nɛ ɩrɩtɩyɔm kɛ platɩnɩ lɩm taa. Fransɩɩ kpɛlɩ kpɛlɛkɩyaa Antoine-François Fourcroy nɛ Louis-Nicolas Vauquelin tɩlɩ-ɩ ɖɔɖɔ kɛ platɩnɩ caajasɩ taa nɛ paya-ɩ se ptène.

Osmium crystals

Papɩzɩɣ pepisi pʊtʊ pɩtɩŋna zɛnkɩ ñɩɣlɩm mʊlʊm yɔɔ, ɛlɛ patɩŋga mbʊ paɖʊʊ-wɛ aka pɔʊ nakʊyʊ taa, patɩzɩ pɩwasɩ kpem. Pɩkɛ tʊmɩyɛ nɖɩ Henri Sainte-Claire Deville nɛ Henri Debray laba takɩɣ nɛ wiluu tʊmɩyɛ ɖeɖe yɔ, ɛyaa mba patɩŋga mbʊ yɔ pɛkɛ kpɛlɩ kpɛlɛkʊʊ tʊmɩyɛ tɩnaa.

Osmium-2

Ema ŋgʊ papɩsɩ-kʊ mʊlʊm yɔ, pʊwayɩ lɛ papɩyɩɣ kʊ-yɔɔ lelemiŋ, kɛlɛ paɖʊ canaɣa ŋga kɛwɛ nɔsɩ camɩyɛ lɩm eluluu yɔ taa, kɛlɛ paɖʊ amɔnɩyakɩ pɩ-taa, mbʊ pɩkɛ amɔnɩyakɩ tɩtɩŋga yɔ pʊsɔʊ canaɣa taa pɩwɛɛ ɛzɩ fefeku yɔ. Pʊsɔʊ halɩ pɩkɔɔ pɩwɩlɩ, paɖanɩɣ caajaasɩ nzɩ naʊ yee papɩyɩ lelemiŋ kɔyɔ, lɩm nabʊyʊ lɩɣ pɩwɛ caʊʊ nɛ pɩwɩlʊʊ platɩnɩ pʊtʊnaa lalaa pɩtɩŋna ɩrɩtɩyɔm yɔɔ nɛ lalaa rɔdɩyɔmrʊtɛnɩyɔm.