Tɛtʋ putuuɖe n̄ʋʋ hayi n̄ɩŋgʋ

Pɩlɩɩna Wikipediya
Tɛtʊ putuuɖe ñʊʊ Hayʊ Ñɩŋgʋ

Tɛtʊ putuuɖe ñʊʊ Hayʊ ŋgʊ kɛna tɛtʊ kpeekpe nɛ tɩ-hayʊ kiŋ ɖenɖe pɩsɩ kamaɣ yɔ. Tɛtʊ putuuɖe ñʊʊ Hayʊ ŋgʊ ŋgʊ kɩwɛ ɛzɩ ɖenɖe tɛtʊ kɔcɔʊ efemiye taa nɛ tɛtʊ putuuɖe hɔɔlɩɣ hayʊ ñɩŋgʊ pa-ɖikatɩyɛ yɔ. Peeɖe ɖɔɖɔ kɛ ñɩɣtʊ yaa alɩwaatʊ lɛɣzɩɣ. Tɛtʊ putuuɖe ñʊʊ Hayʊ ŋgʊ kʊnɛ, kɩfɛyɩ ɖoli kʊɖʊmɖiyɛ mbʊ pʊyɔɔ yɔ tɛtʊ cɔʊ tɩ-tɩ yɔɔ fenasi hiu nɛ nanza kpem nɛ putuu sɛɖɛ sɛɖɛ.

Northpole polarstern hg

Tɛtʊ putuuɖe ñʊʊ Hayʊ ŋgʊ kʊnɛ pʊtɔpɔzɩ se peyiidi-kʊ nɛ Tɛtʊ ñʊʊ hayʊ ŋgʊ ŋgʊ kʊkʊ kɛna alɩwaatʊ ñɩŋgʊ nɛ ɖenɖe boussole waa nɔsɩ tʊʊzɩɣna yɔ. Tɛtʊ putuuɖe ñʊʊ Hayʊ ŋgʊ kʊnɛ, Siini ɛjaɖɛ taa-tʊ weyi ɛkɛ ɛjaɖɛ yɔɔ lɔnsɩŋɖɛ ñɩnɩyʊ nɛ weyi ɛlakɩ ɖɔɖɔ akɔnta ñɩnɩwʊ tʊmɩyɛ yɔ ɛnʊ ɛcalɩna hɩɖɛ nɖɩ lɩzɩɣ; payaɣ-ɩ se Shen Kuo nɛ pɩɩkɛ pɩnzɩ mɩnɩŋ hiu nɛ kʊɖʊmaɣ taa.

Polar bears near north pole

Tɛtʊ putuuɖe ñʊʊ Hayʊ ŋgʊ kʊnɛ kɩwɛ Arikitiki lɩŋgamʊʊ hɛkʊ taa ɖeyi ɖeyi nɛ lɩŋgamʊʊ kʊnɛ nɛ pʊtuuɖe ñʊʊ kʊnɛpɛhɛŋɛla nɛ ɖama ɛzɩ mɛtanaa 4 261 yɔ. Tɛtʊ ndʊ tɩkɩlɩna Tɛtʊ putuuɖe ñʊʊ Hayʊ ŋgʊ ŋgʊ ñɔtɩnaʊ yɔ lɛ Kaffeklubben tɛtʊ ndʊ lɩm cɔ-tʊ nɛ pɩta yɔ. Tɛtʊ tʊnɛ tʊtʊ ñoposinaa ɛzɩ kilomɛtanaa707 yɔ.

Nuclear Submarines surfaced at the North Pole

Weyi ɛcalɩ Tɛtʊ putuuɖe ñʊʊ Hayʊ ŋgʊ kʊnɛ naʊ yɔ paasɩŋgɩ-ɩ ɖeyi ɖeyi; nabayɩ tɔŋ se Amerika-tʊ weyi payaɣ-ɩ se Frederick Cook yɔ, mbʊ pʊyɔɔ yɔ se ɛnʊ talɩna peeɖe kɛ ɖomaɣ fenaɣ nɛɛlɛ nɛ kʊɖʊm pɩnaɣ 1908. Ɛlɛ ɛmaɣmaɣ ɛɛsɩŋ ɛzɩma ɛtala peeɖe yɔ. Lalaa se pɩkɛna Amerika-tʊ Robert Peary weyi ɛlɛ tɔŋ camɩyɛ se ɛtalɩ peeɖe kɛ ɖomaɣ fenaɣ looɖo pɩnaɣ 1909 yɔ.

Mba pasɩma sɔnɔ sɩŋŋŋ se mba calɩna Tɛtʊ putuuɖe ñʊʊ ŋgʊ naʊ yɔ, mba lɛ Nɔɔrɩvɛɛzɩ-tʊ Roald AmundsenItaalii-tʊ UmbertoNobile. Ɛyaa panɛ panaalɛ pacaɣ pombo kulubi nakʊyʊ yɔɔ nɛ pɔcɔɔ tɛtʊ putuuɖe ñʊʊ ŋgʊ nɛ pata agoza fenaɣ hiu nɛ naalɛ pɩnaɣ 1926.