Benoît kiɖeɖeu ɛyaa

Pɩlɩɩna Wikipediya
ST-BENOIT-001
Monte Cassino Opactwo 1

Benoît Kiɖeɖeu paɣtʊ kɛlɛ payaa-wɛ kɛlɛʊ taa se Benedictin waa ɛzɩ pɔtɔŋʊʊ se Benoît ɛyaa yɔ (wazaɣ tɛ ɛyaa), pɩkɛ maacɔ waa ŋgbɛyɛ naɖɩyɛ nɖɩ ɖɩ-tɛ alɩwaatʊ taa lɛ, petisa Benoît kiɖeɖeu paɣtʊ yɔɔ yɔ. Mbʊ lɛ Nursie Benoît kiɖeɖeu (pɩnzɩ 480 ŋtalɩ 547) pɩsɩ ŋgbɛyɛ nɖɩ ɖɩ-kiɖe tʊ (pɩnaɣ 529).

Papa Benoît 16 cɔlɔ lɛ, Benoît Kiɖeɖeu wɩlaɣ ɛ-tɔm mʊyaa lɩmaɣzɩyɛ kʊyʊmɖɩyɛ nɖɩ yɔ se pañɩnɩ Ɛsɔ. Pʊwayɩ yɔ paɣtʊ ndʊ paɖʊ-tʊ tʊma ndɩ ndɩ taa, Ɛsɔ tɔm suzuu nɔmɔʊ taa, Erɔpʊ agbaɓa alɩwaatʊ taa, sɩɣ nɛ ɖɛzʊʊ ɛsakuliye hɔɔlʊʊ taa kɛ Hɛkʊ Alɩwaatʊ taa, Fada naa tʊma tɛ tɔm tɔbɩŋ lɩzɩɣ nɛ taɖɩtʊ kpaɣ kpaɣɖʊ 17 wɛɛ taa, sukuli wɩlɩtʊ tɔm ŋgbaɣ nɖɛɛ mbʊ. Lɩmaɣzɩyɛ keekee nɖɩ Benoît kiɖeɖeu ñɩɣ niye ɖɩ-yɔɔ ɛ-tɔm mʊyaa cɔlɔ lɛ yɔ Ɛsɔ ñɩnɩɣ tʊmɩyɛ.

Maacɔ waa tʊmɩyɛ ɖɩlaɖɛ taa wɛʊ mbʊ pɩtɔpɔzɩ se nabʊyʊ ɛtɛɖɩ, pɩwɛɛ nɛ pɩkɛ kɩjɛyʊʊ koŋ se pɛcɛyɩ pa-tɩ nɛ kɛtɛɖaɣ wondu tɩŋa wɛɛ pɔ-cɔlɔ, ɛzɩ lɩm, mooti, kaɖaɣ nɛ nesi tɛɛ tʊma ɖɩlaɖɛ nɛ pɩsa papɩzɩ pala tʊma kpeekpe papɩlʊʊ taa peeɖe nɛ nɔɔyʊ ɛtalɩɩna awayɩ.

Kajalaɣ maacɔ waa kuduyuu pama-kʊ Cassin pʊʊ yɔɔ pɩnaɣ 529 cɔlɔ kpam ɛlɛ Nursie Benoît mana-kʊ nɛ ɛlɩzɩ kɩ-paɣtʊ. Benoît maacɔ waa yɛlɩ Erɔpʊ kpeekpe taa nɛ pohuu pilinzi sakɩyɛ nɛ halɩ sɩ-hɩla sɛɛ piŋ.

Mont St Michel 3, Brittany, France - July 2011

Abbaye waa mba pa-hɩla kɩla kʊyʊʊ yɔ pɛ-tɛ pɛ-tɛ yɔ Prüm, Ratisbonne, Fulda, Ellwang, Salzbourg, Reichenau, Beuron, Hirsau, Metten, Scheyern, Ettal, Ottobeuren, Einsiedeln, Admont, Melk. Ɛngɩlɩsɩ ɛjaɖɛ taa lɛ, Benoît maacɔ waa kuduyiŋ weyi ɛ-hɩla kɩla sɛʊʊ yɔ ɛlɛ wɛɛ tɛtʊ naa pɛ nɛ pa-taa Cantorbéry, York, Westminster, Saint-Albans. Pɛlɩzɩkɩ ɛjaɖɛ taa lɛ ɖɩnaɣ Maredsous abbaye yaa Strvelot ñɩŋʊ.