Baalɛɛnɩ

Pɩlɩɩna Wikipediya
Baalɛɛnɩ kɩkʋyʋ (fransɩɩ : Épaulard Eŋglɩsɩɩ : Killer Whale, yaa Orca). Cɩnɛ ɖɩnaɣ kɩ-suu.

"Baalɛɛnɩ" kɛ kpakpayaɣ sɔsɔɔ nakɛyɛ.

Tɔmpiye "Baalɛɛnɩ" lɩna Laatɛɛ kʋnʋŋ taa. Kʋnʋŋ ŋgʋ kɩ-taa lɛ, payaɣ se ballaena yaa ballena yaa ɖɔɖɔ se balaena. Laatɛɛ tɔmpiye ɖɩnɛ, ɖɩnɩɣzɩna Krɛɛkɩ tɔmpiye phalaina pʋ-tɔbʋʋ se mbʋ puhuu yɔ. Krɛɛkɩ nɛ Rooma n̄ɩma pɔ-cɔzɔnaa tɔma se baalɛɛnɩ kɛ lɩm tɛɛ kɩpnɛ nɖɩ ɖɩwɛna hʋzɩŋ yɔ.

Balɛɛnɩ kikulumuu (fransɩɩ : Baleine à bosse; Eŋglɩsɩɩ: Humpback Whale). Cɩnɛ ɖɩnaɣ se kɩlɩɩ lɩm taa nɛ kɩma.

Ŋgʋ lɩm tɛɛ kpakpasɩ lɛɛsɩ fɛyɩna hʋzɩŋ. Fransɩɩ n̄ɔtɔŋ se, pɩkɛ lɩm tɛɛ kpakpayaɣ n̄azɩ n̄azʋʋ ŋga pɔyɔɔdɩ kɔ-tɔm Ɛsɔtɔm takayaɣ taa se kiliba Yoonaasɩ nɛ ɛlɛ caɣ ko-lotu taa kɩyakɩŋ naatozo yɔ. Paya n̄azɩ n̄azʋʋ ŋgʋ se kpakpayaɣ, ɛlɛ, toovenum lɛ, paakpakɩɣ-kʋ se kɩkɛ kpakpayaɣ siŋŋ.

Baalɛɛnɩ sɔsɔɔ nakɛyɛ, Ostende tɛtʋ taa, pɩnaɣ 1827