Salvador Dalí

Pɩlɩɩna Wikipediya
Salvador Dalí

Informa
Ɛ-ɛjaɖɛ Ɛsipaañɩ
Ɛ-tʋmɩyɛ Keɖeyaɣ laɖʋ
Ɛ-ɖɩlʋlɩyɛ Figueres, Catalonia, Ɛsipaañɩ
E-efemiye kɩlʋlɩyɛ Agoza fenaɣ kɩyakʋ 11 n̄ɩŋgʋ wiye, pɩnaɣ 1904
Ɛ-ɖɩsɩbɩyɛ Figueres, Catalonia, Ɛsipaañɩ
E-efemiye kɩsɩbɩyɛ Kɔlaɣ fenaɣ kɩyakʋ 23 n̄ɩŋgʋ wiye, pɩnaɣ 1989
Salvador Dali NYWTS
Dalí.Perseo
Dalí.Rinoceronte

Palʊla Salvador Dalí kɛ agoza fenaɣ kɩyakʊ 11 pɩnaɣ 1904 kɛ Figera haɖaa taa, katalɔñɩ egeetiye taa, Ɛsɩpaañɩ ɛjaɖe taa. Salvador Dalí sɩba Figera tɛtʊ taa kɛ kɔlaɣ fenaɣ 23 wiye pɩnaɣ 1989 ɛɛwɛna pɩnzɩ 84. Pɩnzɩ nzɩ sɩ-taa ɛlaba ɛ-tʊmɩyɛ camɩyɛ yɔ nzɩ lɛ 924 nɛ 1989 taa. Palʊla-ɩ lɛ payawaɣ-ɩ se Salvador Domingo Felipe Jacinto Dalí y Domènech pʊcɔ payaɣ-ɩ yem se Salvador Dalí. Ɛkɛ tɔlɩm tayʊ, anjaʊna lɩzɩʊ, sɩʊ kpelesi mayʊ, kɩlɛmɩŋ yaa fotonaa lɩzɩyʊ nɛ takayɩsɩ kɩkalɩsɩ mayʊ.

Lona wena a-taa ɛkɩula caaʊ nɛ ɛla ɛ-tʊma yɔ ana lɛ: Siŋgapuri, Tɛl-Aviv, Fransɩɩ, Maadridi, Etazunii, Ɛsɩpaañɩ. Payaɣe-caa se Salvador Dalí i Cusí (1872- 1952) nɛ e-ɖoo kɔyɔ Felipa Domènech Ferrés y Bom (1874-1921). Payaɣ ɛ-halʊ se Gala Dalí nɛ ɛ-na-ɩ pɩnsɩ 1934 nɛ 1982 kɛ palaba. Ɛkɛ weyi pakpaɣ ɛzɩ mba pɛwɛna kadadayaɣ lɩmaza pa-ñʊndaa yɔ nɛ ɛwɛ pɩnzɩ mɩnɩŋ XX taa saɣya nɛ tɔlɩm tayaa sɔsɔ pa-taa. Ɖooo ɛ-pɩcatʊ taa kɛ ɛsɔɔla maazɩm haʊ lɩmaaza. Pʊyɔɔ kɛ ɛkʊyɩ Figera nɛ ewolo Madridi se ɛla keɖeɣyaɣ tʊmɩyɛ. Peeɖe ɛɖʊ taabalɩɩ nɛ Federico García Lorca nɛ Luis Buñuel.

Ɛɛwɛna pɩnzɩ 5 lɛ ɛ-ñɩma wona-ɩ ɛ-ɖalʊ pɩlaʊ yɔɔ, pawɩlɩ-kʊ nɛ peheyi-i se: ɛ-ɖalʊ weyi pepima peeɖe yɔ, pɩwɛ ɛzɩ e-ɖom yɔ. Ɛ-ɖalʊ ɛnʊ ɛsɩba lɛ paawɛna ɛ-hɔɔ nɛ payawaɣ-ɩ ɖɔɖɔ se Salvador. Tɔm piye nɖɩ ɖɩpazɩ ɖɩɖʊkɩna-ɩ siŋŋŋ nɛ ɛyɔɔdɩ se: « Palʊla-m ɖom. Paalʊla-m man-ɖalʊ lone taa, pɩha-ɩ camɩyɛ nɛ nɔɔyʊ ɛɛpɩzʊ ɛlabɩ-ɩ nabʊyʊ. Ɛcaɣ ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɖɩ-yɔɔ kɛ pɩnzɩ lʊbɛ pʊcɔ ɛ-ñʊʊ taa nimasi mʊʊ miŋ.» Ɛ-caa nɛ e-ɖoo pataakɩlɩ-ɩ nɛ ñaŋ nɛ petekizina-ɩ ɛ-lɩmaazɩyɛ naɖɩyɛ. E-ɖoo se ɛnʊ kaawɛna pɩnzɩ looɖo lɛ, ɛɛsɔɔla se ɛpɩsɩ kʊʊkʊ yaa tɩsɩyʊ nɛ ɛɛwɛna pɩnzɩ lʊbɛ lɛ ɛsɔɔlɩ se ɛpɩzɩ Napoléon nɛ pɩwayɩ kɛ mbʊ yɔ ɛ-lɩmaaza wɛɛ pɩkpaɣ ɖɔŋ nɛ pɩkpaɣ.