Kiɖe

Pɩlɩɩna Wikipediya
Cupola di santa maria del fiore dal campanile di giotto, 02
Sacre Coeur 2009-02-28

Kiɖe kɛna matʋ sɔsɔtʋ natʋyʋ siŋŋ wonuu. Tɔm piye kiɖe kɛ tɔm piye nɖɩ ɖɩ-tɔbʋʋ wɩlɩʋ ɛzɩ puhuzuu kuduyuu kolaɣ taa yɔɔ yaa kuduyuu n̄ʋʋ taa yɔ. Pɛtɛŋ lɔbʋ kuduyuu ŋgʋ nɛ ŋna kɔyɔ, ŋnaɣ size kʋ-lɔbʋtʋ taa peeɖe wɛ kuluŋgulu.

Kuduyuu ŋgʋ, kʋ-n̄ʋʋ taa peeɖe wɛ ɖɔɖɔ ɛzɩ payaʋ nɛ fransɩɩ kʋnʋŋ taa size "elliptique" yaa "polygonal" yɔ. Pɔlɔkɩ nɛ pɩtɛ lɛ, pahʋzɩ pazɩ pazɩ nɛ mbʋ payaɣna fransɩɩ kʋnʋŋ taa size "lanternon" yɔ. Pɩ-tɛ wɛtʋ taa wɛ ɛzɩ keɣye yɔ. Kiɖe kɛ ɖɔɖɔ naŋ kuduyuu sɔsɔʋ siŋŋ kɛ Ɛsɔ kɩlaŋ layaa cɔlɔ.

Pɩɩkɛ kuduyuu ŋgʋ, kɩkɛ pʋyʋ siŋŋ kɛ krɩstʋ mba hɔɔlʋʋ taa. Kuduyuŋ ɛnɛ, ɛwɛ ajɛɛ anɛ a-taa : Itaali, nɛ Caama ajɛɛ taa. Kuduyuŋ matʋ sɔsɔtʋ tʋnɛ, tɩkpa ɖoŋ siŋŋ kɛ ɛjaɖɛ nɖɩ payaɣ-ɖɩ size Room tɛ Panteyɔɔ yɔ ɖɩ-tɛ ɛsakuliye hɔɔlʋʋ taa.

Parlament3

Kajalaɣ kiɖe matʋ sɔsɔtʋ kɛ wɩsɩ ɖɩlɩyɛ ɛjaɖɛ hɔɔlʋʋ taa, kaakɛna ɖajaa sɔsɔ Filippo Brunelleschi ɖoŋ taa pɩnaɣ 1436 n̄ɩŋga taa. Ɖajaa sɔsɔ Florence tɛ ti-kiɖe ɖɔɖɔ kaakɛ kajalaɣ nɖɩ naɖɩyɛ ɖɔɖɔ. Ɖajaa sɔsɔ Louis XV n̄azɩtʋ yaa waɖɛ haʋ alɩwaatʋ taa kɛ pama Paarii tɛ Panteyɔɔ.