Paarii

Pɩlɩɩna Wikipediya

Paarii kɛna Fransɩɩ ɛjaɖɛ taa tɛtʊ sɔsɔtʊ nɛ tɩwɛ pɔɔ ŋga payaɣ se Paarii yɔ ka-lɩm ɖivalɩyɛ nɛ pɔsɩ nzɩ payaɣ-sɩ se maarnɩ nɛ ʊwaazi yɔ sɩ-lɩm ɖɩkpɛndɩyɛ. Paarii kɛna ɖɔɖɔ tɛtʊ ndʊ lɩm cɔ-tʊ nɛ pɩta nɛ payaɣ-tʊ se Fransɩɩ yɔ, tɩ-tɛ tɛtʊ sɔsɔtʊ ɖɔɖɔ. Pɛtɛyɩ tɛtʊ sɔsɔtʊ tʊnɛ kɛ tam nɛɛlɛ nɛ tɩ-taa kɔyɔ Liiyɔɔ nɛ Maarisɛɛyɩ.

Paarii tɛtʊ sɔsɔtʊ tʊnɛ tɩ-taa ɛyaa kpɛnda miliyɔɔnaa 12 475 808 kɛ pɩnaɣ 2014 taa; piyele tɩ-hɛkʊ taa ɖeyi ɖeyi lɛ, pɩnaɣ kʊɖʊlmaɣ, nga ka-taa lɛ, ɛyaa kpɛnda miliyɔɔnaa 2 229 621. Tɛtʊ ndʊ tɩkɛna kacalaɣ ñɩndʊ kɛ Fransɩɩ ɛjaɖɛ taa kɛ eɛyaa ɖɔʊ taa nɛ pɩkɛ Eerɔpʊ keteŋa kpeekpe taa; pʊtɔbʊʊ se kacalaɣ ñɩndʊ lɛ Mɔsɩkʊʊ nɛ naalɛ ñɩndʊ lɛ Isitambuli.

Yee pɩkɛ keteŋa kpeekpe taa kɔyɔ, tɛtʊ tʊnɛ ndʊ lɛ 29 ñɩndʊ ɛyaa ɖɔʊ taa. Paarii tɛtʊ tʊnɛ, tɩ-walanzɩ landammm taa maɣna kilomɛtanaa 105,40. Payaɣ Paarii tɛtʊ sɔsɔtʊ tʊnɛ tɩ-tɛ maalika yɔɔ cɔnɩyʊ kɩfalʊ se Anne Hidalgo (PS). Palɩza-ɩ pɩnaɣ 2014 nɛ pɩnaɣ 2020 taa ɛ-tʊmɩyɛ tɛŋ.

Paanɛ ajɛya lɛɛna taa tɛtʊ sɔsɔtʊ ɛñɩnɩʊ se tɩna Fransɩɩ ɛjaɖɛ taa tɛtʊ sɔsɔtʊ ɛlakɩ tʊma kʊɖʊma kɔyɔ, Paarii maɣmaɣ ɛɛtɛŋ kɩ-taa sɩŋŋŋ nɛ paɖʊʊ taabalɩyɛ nɛ ɖama nɩnaʊ kɛ yem. Paarii tɛtʊ tʊnɛ tɩna tɛtʊ kʊɖʊmtʊ yeke pɛkpɛndɩna nɛ palakɩ tʊma kʊɖʊma sɩŋŋŋ nɛ ndʊ yɔ Room. Papaaza tʊma ana alabʊ ɖooo pɩnaɣ 1956 nɛ pɔ-tɔm piye kɔyɔ se: Paarii yeke mʊŋna Room nɛ Room yeke mʊŋna Paarii.