Katoliki Cejewiye
.jpg)
Katoliki Cejewiye, yaa apostolaa yaa ɖɔɖɔ Roma mba Cejewiye, pɩkɛ cejewiye kɩkɩlɩyɛ kɛ Krɩstʊ hɔɔlʊʊ taa, ɖɩnaɣ ɖɩ-taa peeɖe Ɛsɔ tɛ lɩm sɔyaa pɩtaɩ miiliyaarɩ waa kʊyʊm mbʊ yɔ. Kikpeɣluu Krɩstʊ cejewiye kpeekpe nɛ Papa nɛ episikopu waa tɩŋa. Cejewiye ɖɩkɛ kajalaɣ ñɩnɖɛ ndɩ ɖɩlɛɛ ñɔʊʊ ɛjaɖɛ yɔɔ Krɩstʊ hɔɔlʊʊ. Ɖɩlaba tʊmɩyɛ piŋ tɔm kɛdɩtʊ hɔɔlʊʊ kɔzɩ kɔzɩ Wɩsɩ Ɖɩɖʊyɛ ajɛyɛ taa kpem. Payʊsa Katoliki cejewiye nɛ Nicée mayaɣ nɛ pasɩ-ɖɩ nɛ ɖɩ-tɛ sakrɩmɩndʊ lʊbɛ nɛ tɩ-taa ndʊ tʊ-tɔm kɩlɩ kɩjɛyʊʊ yɔɔ lɛ Krɩstʊ tomnaɣ ŋga pala kɛ-tɛ kɩlaʊ paa mɩsa ŋgʊ lɛ kɩ-taa.
Ɖɩcɔna kɔyɔ tɔm kpɛlɛkɩtʊ nɔmɔʊ taa lɛ, ɖɩnaɣ se cejewiye nɖɩ ɖɩtɛyɩ nabʊlɛ taa, hɔɔlʊʊ kajalaɣ ŋgʊ lɛ ŋgʊ ɖɩnaɣ pʊ-tɔbʊʊ se ɛyaa pa nɛ pɛ-ɛsɛ nɛ patɩŋɩɣ Krɩstʊ wayi yɔ, pɛwɛɛ tɛtʊ yɔɔ cɩna yɔ, nɛ hɔɔlʊʊ naalɛ ŋgʊ lɛ, ŋgʊ paanaɣ yɔ kʊkʊ lɛ ŋgʊ kʊwɛ ɛsɔdaa kɩwabʊ nɛ kʊñɔŋ taa ñɩŋʊ, ŋgʊ kɩkɛ kalɩzasɩ ñɩŋʊ ɛsɔdaa koboyaɣ taa nɛ miŋ cikpeŋ taa.
Katoliki cejewiye tɛtʊ yɔɔ cɩna wɛ ɛzɩ Krɩstʊ tomnaɣ kʊyʊmaɣ, pʊ-tɔbʊʊ se cejewa kpeɣluu ɖama, paa tɛtʊ ndʊ tɩ-taa nɛ pɛwɛɛna pa-ñʊʊ yɔɔ Episikopu. Pɛkɛʊ katoliki cejewiye keekee yee pa nɛ papa pɛkpɛndʊʊ pɛtɛyɩɣ Krɩstʊ tomnaɣ kɔyɔ, ɛlɛ weyi ɛkɛ Roma ñmba tɛ Episikopu yɔ, ɛnʊ kɛna ɖɔɖɔ Petro kiɖeɖeu lone taa caɣyʊ tataa cɩna, nɛ pɛkpɛndʊʊ pɛtɛyʊʊ Krɩstʊ tomnaɣ pa-taa pe-ɖeke.
Tɔmpiye cɔɔcɩ lɩna latɛŋ kʊnʊŋ taa ecclesia, ɖɩlɩna krɛkɩ taa lɛ ekklesia (ἐκκλησία), ɖɩ-tɔbʊʊ se kɩkpɛndʊʊ yaa kpeɣluu. Kajalaɣ Krɩstʊ mba nɔsɩ taa lɩwaɣ tɔmpiye cɔɔcɩ lɛ, pamazina Yuda mba tɔmʊʊ nakʊyʊ, kɩwɩlɩɣ se pɩkɛ Israël yaa Ɛsɔ samaɣ. Krɛkɩ cɔɔlɩɩ alɩwaatʊ taa lɛ payaɣ cɔɔcɩ hɩɖɛ pɔ-cɔlɔ pɩkɛ pɛ-ɛjaɖɛ taa ɛyaa ɖeke tɔm pɩtɛ kpɛndɩna akɔma. Ŋgʊ Krɩstʊ paɣtʊ taa lɛ pɩkɛ ɛyaa kpeekpe kpendʊʊ lɩmaɣzɩyɛ, tʊkaɣ fɛyɩ yaa ɛkɔm fɛyɩ. Kɩkɛ mbʊ pikpeɣluu ajɛyɛ kpeekpe, ɛyaa kpeekpe, kʊnʊmɩŋ tɩŋa.