Kalɩfɔrnii

Pɩlɩɩna Wikipediya

Kalɩfɔrnii kɛna Etaazunii ɛjaɖɛ taa tɛtʊ sɔsɔtʊ natʊyʊ. Nɛ ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɖɩ-taa lɛ ajɛya cikpena naayɛ nɩɩnɩwa kpɛndɩna nɛ aɖʊ nɔɔ nɛ awɛɛ ɛjaɖɛ kʊɖʊmɖɩyɛ taa kpaɩ. Etaazunii tɔbʊʊ nɛ kabɩyɛ taa se ajɛya kɩkpɛndʊʊ.

Tɛtʊ ndʊ tɩcɔ ɛjaɖɛ cikpeɖe ɖɩnɛ nɛ tɩta yɔ ndʊ yɔ: Wɩsɩ ɖɩlɩyɛ taa lɛ, Etaazunii pɔɔ sɔsɔɣa nakayɛ, hadɛ kiŋ lɛ Sonora kañɩmbʊsaɣ piyele nɛ hayʊ kiŋ lɛ pʊŋ weyi payaɣ-ɩ se Klaamaatɩ yɔ ɛwɛna.

Ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɖɩ-taa tɛtʊ sɔsɔtʊ payaɣ se Los Angeles nɛ ndʊ tɩkɩlɩna walanzɩ nɛ tɩ-taa ɖɔɖɔ ɛyaa kɩla ɖɔʊ. Peeɖe pʊŋ kʊkʊyɩmɩŋ taa maɣna ɛzɩ mɛtanaa 884 pʊtɔbʊʊ se pamaaza sɔsɔʊ lɛ pɩkpɛnda mɛtanaa 4 421nɛ cikpeluu lɛ kʊ-kʊ tɛ kʊkʊyɩmɩŋ ñamaɣna mɛtanaa 86. Pʊʊ ŋgʊ kɩkɩla kʊyʊʊ yɔ ŋgʊ lɛ Wiitnee.

Pamaza Kalɩfɔrnii ɛjaɖɛ cikpeɖe ɖɩnɛ ɖɩ-walanzɩ taa lɛ, panaa se ɖɩ-walanzɩ talɩ 423 970 km2 nɛ ɖenɖe lɩm wɛɛ yɔ, peeɖe takɩlɩ ɖɔʊ nɛ pɩmakʊɣna ɛzɩ 20 037 km2 yɔ pʊtɔbʊʊ se pɩmakɩɣna ɛzɩ 4,7 yɔ kɛ mɩnɩʊ yɔɔ. Pɩnaɣ 2017 taa pakalɩ kɩgalʊʊ kɛ ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɖɩ-taa lɛ pana ɛyaa ɛzɩ miliyɔɔnaa 39 536 653 yɔ.

Ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɖɩ-taa yee pakalɩɣ ɛyaa km2 taa kɔyɔ, panaɣ-wɛ ɛzɩ 93 yɔ. Payaɣ Kaliifɔɔrnii ɛjaɖɛ cikpeɖe ɖɩnɛ ɖɩ-ñʊʊdʊ se: Gavin Newsom (D) nɛ ɛ-tɛ komina yɔɔ cɔnayʊ se Dianne Feinstein (D) Alex Padilla (D).

Kʊnʊŋ ŋgʊ pakɩlʊʊ yɔɔdʊʊ ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɖɩ-tɛ komina tʊma taa nɛ pawɩlʊʊ-kʊ sukulinaa taa ɖɔɖɔ yɔ, ŋgʊʊ lɛ aŋgilisi.

Kalɩfɔrnɩɩ nɛ hayɩ kiŋ[ñɔɔzɩ | ñɔɔzɩ wikicode]

Kalɩfɔrnii nɛ hayɩ kiŋ tɩcɔ ɛjaɖɛ cikpeɖe ɖɩnɛ nɛ tɩta yɔ ndʊ yɔ: Hayʊ kiŋ lɛ, pʊŋ nɩyɛ wɛɛ nɛ Pasifikii kujomuu hɔɔlʊʊ taa nɛ wɩsɩ ɖɩlɩyɛ taa lɛ Siyeraa Nevaadaa wɛna nɛ peeɖe lɛ ɖɔm pee naayɛ wɛna kamaɣ fɛyɩ. Siŋŋŋ taa lɛ payaɣaʊ se Kalɩfɔrnii nɛ hayʊ kiŋ yɔ, pañɩnʊʊ paɖʊ tʊkaɣ tɛtʊ cikpetu ndʊ payaɣ-tʊ se Kalfɔɔnii yɔ nɛ lɛɛtʊ ndʊ payaɣ tʊ se Kalfɔɔrnii nɛ hadɛ kiŋ yɔ a-hɛkʊ taa.

Kalɩfɔrnii nɛ hayʊ kiŋ kɛna Etaazunii ɛjaɖɛ taa tɛtʊ cikpetʊ natʊyʊ. Nɛ Etazuunii ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɖɩ-taa lɛ ajɛya cikpena naayɛ nɩɩnɩwa kpɛndɩna nɛ aɖʊ nɔɔ nɛ awɛɛ ɛjaɖɛ kʊɖʊmɖɩyɛ taa kpaɩ. Etaazunii tɔbʊʊ nɛ kabɩyɛ taa se ajɛya kɩkpɛndʊʊ.

Tɛtʊ ndʊ tɩcɔ ɛjaɖɛ cikpeɖe ɖɩnɛ nɛ tɩta yɔ ndʊ yɔ: Hayʊ kiŋ lɛ, pʊŋ nɩyɛ wɛɛ nɛ Pasifiki Lɩŋamʋʋ hɔɔlʊʊ taa nɛ wɩsɩ ɖɩlɩyɛ taa lɛ Siyeraa Nevaadaa wɛna nɛ peeɖe lɛ ɖɔm pee naayɛ wɛna kamaɣ fɛyɩ.

Siŋŋŋ taa lɛ payaɣaʊ se Kalɩfɔrnii nɛ hayʊ kiŋ yɔ, pañɩnʊʊ paɖʊ tʊkaɣ tɛtʊ cikpetu ndʊ payaɣ-tʊ se Kalɩfɔrnii yɔ nɛ lɛɛtʊ ndʊ payaɣ tʊ se Kalɩfɔrnii nɛ hadɛ kiŋ yɔ a-hɛkʊ taa.

Kalɩfɔrnii nɛ hadɛ kiŋ[ñɔɔzɩ | ñɔɔzɩ wikicode]

Kalɩfɔrnii nɛ hadɛ kiŋ tɩcɔ ɛjaɖɛ cikpeɖe ɖɩnɛ nɛ tɩta yɔ ndʊ yɔ: Wɩsɩ ɖɩlɩyɛ taa lɛ Mojavii nɛ Sonora kañɩmbusasɩ, wɩsɩ ɖɩɖʊyɛ taa kiŋ lɛ Pasifiki kujomuu, hadɛ kiŋ lɛ Etaazunii nɛ Mɛkɩzikii, piyele nɛ hayʊ kiŋ lɛ Tehajapii pʊŋ nɛ ɛlɛ ñɛwɛna Los Angelese nɛ kilomɛtanaa ɛzɩ 110 yɔ.

Kalɩfɔrnii nɛ hadɛ kiŋ kɛna ɛjaɖɛ nɖɩ ɖɩwɛna Kalfɔrnii tɛtʊ ndʊ wɛna nɛ hadɛ kiŋ yɔ. Ɖeɖe nɛ sɔnɔ mbʊ yɔ tɛtʊ sɔsɔtʊ natɔyʊ wɛɛ tɩpaɣlʊ peeɖe nɛ tɩpaɣlʊ nɛ tɩ-taa kɔyɔ Foniksii, Las Vegasii, Tijuwaana.

Kalɩfɔrnii nɛ hadɛ kiŋ kɛna Etaazunii ɛjaɖɛ taa tɛtʊ cikpetʊ natʊyʊ. Nɛ Etazuunii ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɖɩ-taa lɛ ajɛya cikpena naayɛ nɩɩnɩwa kpɛndɩna nɛ aɖʊ nɔɔ nɛ awɛɛ ɛjaɖɛ kʊɖʊmɖɩyɛ taa kpaɩ. Etaazunii tɔbʊʊ nɛ kabɩyɛ taa se ajɛya kɩkpɛndʊʊ. Tɛtʊ ndʊ tɩcɔ ɛjaɖɛ cikpeɖe ɖɩnɛ nɛ tɩta yɔ ndʊ yɔ: Wɩsɩ ɖɩlɩyɛ taa lɛ Mojavii nɛ Sonora kañɩmbusasɩ, wɩsɩ ɖɩɖʊyɛ taa kiŋ lɛ Pasifiki kujomuu, hadɛ kiŋ lɛ Etaazuniinɛ mɛkɩzikii, piyele nɛ hayʊ kiŋ lɛ Tehajapii pʊŋ nɛ ɛlɛ ñɛwɛna Losɩ Anzelɛɛsɩ nɛ kilomɛtanaa ɛzɩ 110 yɔ. Kalɩfɔrnii nɛ hadɛ kiŋ kɛna ɛjaɖɛ nɖɩ ɖɩwɛna Kalfɔrnii tɛtʊ ndʊ wɛna nɛ hadɛ kiŋ yɔ. Ɖeɖe nɛ sɔnɔ mbʊ yɔ tɛtʊ sɔsɔtʊ natɔyʊ wɛɛ tɩpaɣlʊ peeɖe nɛ tɩpaɣlʊ nɛ tɩ-taa kɔyɔ Foniksii, Las Vegasii, Tijuwaana.