Kaaɣ keɣye (Dôme du Rocher)

Pɩlɩɩna Wikipediya

Kaaɣ keɣye kɛna Ɛsɔ Sɛtʋ Kuduyuu sɔsɔʋ nakʋyʋ. Nabʋyʋ taa ɖɔɖɔ lɛ, payaɣ-kʋ size Omar tɛ malɩŋ Ɛsɔ sɛtʋ kuduyuu. Malɩŋ Ɛsɔ sɛtʋ ŋgbɛyɛ hɔɔlʋʋ taa lɛ, kɩkɛna kɔɔnɔɔ kumoɖe nɖɩ ɖɩn̄ɩnaɣ se ɖɩkɛna keɖeya wonuu ŋgʋ patana kaʋ nɛ pana yɔ.

Kumoɖe ɖɩnɛ, ɖɩkɛna kɩlaʋ pɩyɛ sɔsɔyɛ nɖɩ ɖɩ-matʋ waɖɛ lɩna ɖajaa sɔsɔ calife Abd al-Malik ben Marwan cɔlɔ nɛ Jeruzalɛm egeetiye nɛ ɖɩ-wɩsɩ ɖɩlɩyɛ hɔɔlʋʋ taa kiŋ cɔlɔ. Pɩɩkɛ Haram al-Charif lone taa. Lone nɖɩ, ɖɩkɛna lone kiɖeɖee naadozo ñɩnɖɛ kɛ malɩŋ Ɛsɔ sɛtʋ ŋgbɛyɛ taa n̄ɩma cɔlɔ.

Payaɣ Lone Haram al-Charif se malɩŋ lone kiɖeɖee naadozo ñɩnɖɛ, mbʋ pʋyɔ yɔ, lona kiɖeɖena, Maka nɛ Mediini (Médine) pɛtɛma wɛʋ. Haram al-Charif peeɖe ɖɔɖɔ ɖɩnaɣ malɩŋ Ɛsɔ sɛtʋ kuduyuu ŋgʋ payaɣ se al-Aqsa yɔ.

Kaaɣ keɣye kanɛ, kohuuzuu ka-tɩ yɔɔ nɛ kaaɣ tigiɖe. Lone nɖɩ, ɖɩkɛna malɩŋ Ɛsɔ sɛtʋ hɔɔlʋʋ sɔnzɩ taa kɛ lone nɖɩ ɖɩ-taa, paa pɩlaɣ ɛzɩma yɔ, pamaɣzɩɣ size pa-n̄ʋʋyaɖʋ Mahomet tɩŋɩna nɛ ɛtalɩ ɖooo lɔŋ kɛ Mɛɛkɩ yɔ, kɛ Isra alɩwaatʋ taa.

Malɩŋ Ɛsɔ sɛtʋ ŋgbɛyɛ taa ñɩma maɣzɩɣ ɖɔɖɔ size lone kaaɣ tigiɖe nɖɩ, ɛzɩma mbʋ payakaɣ ɖoho taa kɩyakʋ peeɖe yɔ, paa pɩɩla ɛzɩma yɔ, Mahomet ɖɛwaɣ nʋmɔʋ nɛ peeɖe yɔ, pɩtɩŋɩna pʋ-yɔɔ nɛ ɛtalɩ Ɛsɔ kewiyaɣ taa. Mbʋ yɔ, pɩɩkɛ sɔnzɩ nzɩ payaɣ-sɩ size Miraj yɔ sɩ-tɛ alɩwaatʋ taa. Alɩwaatʋ ndʋʋ lɛ, pasʋʋ ɖama taa lɛɛlɛɛ nɛ pɔn̄ɔɔzɩ kpɩnɛ nɖɩ palaɣ kɩlaʋ yɔ. Nɖɩɩ malɩŋ ya hɩɖɛ size Bouraq.

Krɩstʋ Ɛsɔ dɔm takayaɣ tɔm tɔbʋʋ lɩzɩʋ wɛ ɖɔɖɔ pʋʋ ŋgʋ payaɣ size Moriah yɔ kʋ-yɔɔ. Moriah pʋʋ ŋgʋ kʋ-yɔɔ ɖɔ-cɔzɔ Abrɩham kaɣ kpaʋ ɛ-pɩyalʋ ɛgbamɩyɛ, Isaakɩ se ewona nɛ ɛlaa Kɩpaɣlʋ kɩlaʋ. Nɛ Moriah pʋʋ ŋgʋ, kɩ-yɔɔ peeɖe ɖɔɖɔ keekee kɛ wiyaʋ sɔsɔ Salomon kaama Jeruzalɛm tɛ Ɛsɔ kuduyuu sɔsɔʋ.