Huva lɩŋgamʋʋ
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2b/Helicopter_view_from_Dam_-_panoramio.jpg/220px-Helicopter_view_from_Dam_-_panoramio.jpg)
Hoover lɩŋgamʋʋ kɛna yuŋ kiɖe lɩŋgamʋʋ ŋgʋ kɛ Colorado pɔɔ yaa pʋwa sɔsɔwa ŋga kɛwɛ Etaazuunii ɛjaɖɛ taa yɔ. Kɔn̄ɔtɩna Boulder City nɛ kɩwɛ Arizona nɛ Nevadaa pa-ɛjɛɛ hɛkʋʋ taa kamaɣ yɔɔ. Hoover lɩŋgamʋʋ kʋnɛ ɖɩtɩlɩ size pama-kʋ pɩnaɣ 1931 nɛ pɩnaɣ 1936 pɛ-hɛkʋʋ taa mbɩ yɔ kɛnɛ.
Pɩɩkɛ n̄ʋʋ yɔkʋtʋ sʋsɔtʋ alɩwaatʋ taa, nɛ pala Hoover lɩŋgamʋʋ kʋnɛ kɩ-yɔɔ tʋlʋʋ sɔnzɩ kɛ evemiye niidozo ŋgʋ wiye kɛ salaŋ fenaɣ alɩwaatʋ taa kɛ pɩnaɣ 1935 taa. Franklin Delano Roosevelt kaawɛna kewiya kpeɣla yɔɔ kɛ alɩwaatʋ ndʋ tɩ-taa. Nɛ ɛnʋ kaahana nʋmɔʋ yaa nɔɔ nɛ pala sɔnzɩ nzɩ.
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/70/Hoover_Dam_5.jpg/220px-Hoover_Dam_5.jpg)
Kaɖɛ nɛ kaɖɛ nɛ pɩcɔ pɛtɛ Hoover lɩŋgamʋʋ kʋnɛ kɩmatʋ. Samaɣ kpeɣkpeka, nɛ ka-tɩ cɛlɩɣ siŋŋ wazɩna sakɩyɛ. Samaɣ kpaɣ ka-tɩ mpilim nɛ kɛ-cɛlɩ tʋmɩyɛ ɖɩnɛ ɖɩlabɩyɛ ɖeɖe siŋŋ. Tʋmɩyɛ laɖa miiliyɔɔ waa mbɩ yɔ kpaɣ pa-tɩ nɛ pɛcɛlɩ faala pɩkɔ pɩsɩna pe-wezu kamaɣ yɔ.
Pɩcɔ nɛ pɛtɛŋ Hoover lɩŋgamʋʋ kʋnɛ yɔ kɩ-maʋ yaa kʋ-tʋma lɛ, tʋmɩyɛ laɖa mba pehiuna pe-weziŋ lesuu yɔ yaa sɩɖaa, talaɣ ɛzɩ mɩnʋʋ nɛ hiu nɛ kʋɖʋm(111) mbɩ yɔ. Tambaɣyɛ nɖɩ pabɩza pɔkɔna nɛ Hoover lɩŋgamʋʋ kʋnɛ pama-kʋ yɔ, kɩ-tɛ tɔɔnɩ pɛtɔŋ waa talɩɣ ɛzɩ miiliyɔɔ waa lʋbɛɛ mbɩ yɔ.
Kpaɖʋ hiŋ naala (20) tɩɩlɩ n̄ata lɛ, kɛ pakpaɣ kpɛlɛkɩ-tʋ lɩmazaɣ kɛ Black Canyon nɛ Boulder Canyon pɔ-yɔɔ, pɩlɩɩna po-ɖoŋ yɔɔ size pabɩzɩ pɔɖɔkɩ lɩŋgamʋʋ ŋgʋ kɩ-pɩzʋ kɩɖʋ nesi camɩyɛ Colorado yɔ. Nɛ kɩbɩzɩ kɩ-kɔna yaa kɩ-haɣ lɩm nɛ pɩsaɣ nɛ nazɩyʋ (électricité) wɛ ɖeu yɔ. Pɩnaɣ 1928 taa kɛ Etaazuunii ajɛɛ n̄ʋŋ tɩna ŋgbɛ kedizaɣ ɖɩlaɖɛ, kɛ paɣkpa lɩmazɩyɛ tamaɣ kanɛ yɔ.
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ad/Hoover_Dam_June_2005.jpg/220px-Hoover_Dam_June_2005.jpg)
Hoover lɩŋgamʋʋ kʋnɛ, paɣkpaɣ kʋ-tʋma nɛ pɛcɛlɩ tʋma ŋgbɛ naɖɩyɛ. Nɖɩ payawa size Six Companies. Nɛ ŋgbɛ ɖɩnɛ ɖɩpaɣzɩ ɖɩ-tʋmɩyɛ pɩnaɣ 1931 taa nɛ pɛtɛmɖɩ pɩnaɣ 1936 taa, pɩcɔ nɛ pɩnaɣ 1938 n̄ɩŋga ŋga paaɖʋwa se pɛtɛŋ ka-taa yɔ ka-kalɩɣ. Pɛtɔŋ ŋgʋ pamana Hoover lɩŋgamʋʋ kʋnɛ yɔ, patamada matʋ natʋyʋ nɛ pɛtɔŋ ŋgʋ mbʋ.