Fritawnɩ

Pɩlɩɩna Wikipediya
Fritawnɩ (Siyeeraa Leyɔɔnɩ, 2004)

Fritawnɩ kɛna Siyeeraa Leyɔɔnɩ ɛjaɖɛ taa tɛtʊ ndʊ tɩkɩla walazɩ yɔ ɛ ndʊ ɖɔɖɔ tɩkɛna peeɖe tɛtʊ sʊzɔtʊ ɖɔɖɔ. Fritawnɩ kɛna Englɩsɩɩ kʊnʊŋ taa yatʊ nɛ tɔbʊʊ nɛ kabɩyɛ taa se tɛtʊ ndʊ tɩwɛ tɩ-tɩ yɔɔ yem yɔ. Teŋnu ɣʊ kɩwɛ peeɖe yɔ kɩwɛna tɛtʊ ndʊ nɛ tɩ-hayʊ kɩŋ. Tɛtʊ ndʊ tɩ-taa kɛ tɔsʊʊ nɛ ɛsɩnda wobu, poliyiki kpelasi kutuyiŋ nɛ peeɖe ɖɔɖɔ palakɩ pɩ-tɛ kediizasɩ sɔsɔsɩ payɩ, tɩ-taa ɖɔɖɔ kɛ palakɩ amʊza nɛ aleya ndɩ ndɩ.

Mba patʊla tʊma ndɩ ndɩ nɛ pɛwɛ pa-tɩ yɔɔ yɔ nɛ ajɛya lɛɛna taa sɩnɩyaa mba patʊla tʊma ndɩ ndɩ yɔ tɛtʊ ndʊ tɩ-taa ɖɔɖɔ kɛ patʊla pa-tʊma ana. Fritawnɩ tɛtʊ tʊnɛ tɩ-tɔsʊʊ lɩna teŋu ŋgʊ kɩwɛ peeɖe yɔ nɛ keteŋa kpeekpe taa lɛ, teŋu ŋgʊ ki-kidiiliŋ wɛ kidiiliŋ weyi ɛkɩla liŋgu yɔ. Tɛtʊ ndʊ tɩ-walanzɩ landammm taa maɣna kilomɛtanaa 357. Pɩnaɣ 2004 taa pakalɩ kɩgalʊ lɛ ɛyaa mba paanaa yɔ pɛkpɛnda 1 070 200.

Peeɖe ɛyaa ɖɔ pɩtɩɩfɛyɩ mbʊ pʊyɔɔ yɔ pɛlaa nɛ efebiya peseɣ pʊŋ ndɩ ndɩ taa nɛ powoki pacakɩ peeɖe se paahiu tʊma pala nɛ pe-wezu caaʊ lɛɛzɩ pazɩ. Tɛtʊ sʊzɔtʊ tʊnɛ tɩ-tɛ kidiiliŋ ŋgʊ kɩkɩla liŋgu yɔ ŋgʊ lɛ ɛjaɖɛ nɖɩ ɖɩ-taa Abiɖe nɖɩ payaɣ se Elizabeth Naalɛ tʊ yɔ. Payaɣ tɛtʊ tʊnɛ tɩ-tɛ maalika yɔɔ cɔnɩyʊ se Herbert George-Williams.