Ernest Lubitsch

Pɩlɩɩna Wikipediya

Ernest Lubitsch kɛ Amerika tɛtʊ laɖʊ ɛ-tɛ nɛ Caama ɛjaɖɛ taa kiŋ, ɛcɛyaɣ ɛ-tɩ ɛ-tʊmɩyɛ pazʊʊ alɩwaatʊ taa, palʊla-ɩ kɔlaɣ fenaɣ kɩyakʊ 29 pɩnaɣ 1892 Pɛrɩlɛɛ tɛtʊ taa nɛ ewolo ɛcaɣ Etaazuunii ɛjaɖɛ taa pɩnaɣ 1922. Ɛyʊ ɛnɛyɔ ɛsɩba kamɩŋ fenaɣ kɩyakʊ 30 pɩnaɣ 1947 Bel Air (Los Angeles ɛjaɖɛ taa). Ɛkɛ ɛyʊ weyi ɛ-tʊmɩyɛ huu lɔŋ lɔŋ yɔ, ɛlaba kɛlɛm kɛlɛm naa pɩtalɩ nɩnɩwa mbʊ yɔ kɛ pɩnzɩ hiŋ natozo taa.

Ernest Lubitsch kɛ Pɛrɩlɛɛ tɛtʊ taa tɔlɩ ñɛyɩyʊ, Simon Lubitsch kaakɛna Pɛrɩlɛɛ tɛtʊ taa abala wondu kususutu kuduyuu ñɩma ɖɔkɩyʊ sɔsɔ. Simon Lubitsch kaakɛ Hofjuden waa liɖe taa ɛyʊ (yuda ɛyaa pɛkɛwa). Ernesrt, ɛgbamɩyɛ pɩɣa, palʊla-ɩ kɔlaɣ fenaɣ kɩyakʊ 28 pɩnaɣ 1892, eyeba sukuli lɛ ɛɛwɛna pɩnzɩ hiu nɛ loɖo yeke.

Ɛ-caa maɣzɩ nɛ ɛɖʊ-ɩ liidiye kpou yɔɔ cɔnɩyʊ tʊmɩyɛ, mbʊ hana ɖoŋ Ernest se tam nabʊlɛ fezuu caɣʊ. Teu feŋ lɛ ɛlakɩ tʊmɩyɛ nɛ ɖoo yuu lɛ, ɛpaɣzɩ amʊʊza tʊmɩyɛ labʊ. Pɩtɩŋna Victor Arnold weyi wɛɛ ana a-taa pɩnaɣa-ɩ ɖeu yɔ yɔɔ lɛ, Ernest hiɣ ɖoŋ nɛ ɛlakɩ amʊza sʊlʊm naa ɖɩpɛdɩyɛ taa nɛ pʊmʊna-ɩ ɖɔɖɔ ɖeu. Kɛlɛ kpaɣ lɩmaɣza nɛ ewona-ɩ ɛwɩlɩ-ɩ Max Reihardt, ɛlɛ kaakɛna Caama amʊʊza tʊma ñʊʊ tʊ nɛ ɛɖʊ-ɩ ɛ-ɛyaa ɖenɖe kaatɛma wɛʊ Emil Jannings yɔ.

Pɩnaɣ 1914 alɩwaatʊ taa lɛ, tanaŋ tɩnaa kaaɖɩna lɩmaɣza labʊ, nɛ Lubitsch kaawɛ ɖɔɖɔ pɩyɔɔ. Kɛlɛ ɛpɩsɩ kpɛlɩ seɣtiyu, laɖʊ nɛ tɩyɩnayʊ kɛ pa-tʊma labʊ taa. Wɛtʊ tiyebina nɛ pɩpasɩ Davidson, nɛ ɛha-ɩ yaa ɛsʊzɩ-ɩ liidiye nɖɩ ɛhɛya-ɩ yɔɔ ɖɩ-yɔɔ. Pɩnzɩ nanza nzɩ you kaalaba yɔɔ sɩ-alɩwaatʊ taa Lubtsch la kɛlɛm kɛlɛm naa sakɩyɛ, mba pasɩɣana se Caama ɛjaɖɛ ɛlɛzɩ ɖɩ-lɩmaɣza yɔ.

Kɔzɔɖɔ kʊyʊmʊ wayi ɛzɩ ewobu Etaazuunii pɩnaɣ 1922 nɛ pɩtalɩ-ɩ pɩyʊ mbʊ lɛ, ɛkʊyɩ Caama ɛjaɖɛ taa pɩnaɣ 1923 mbʊ lɛ ɛɛwɛna pɩnzɩ 30, se pɩsa ewolo ɛcaɣ Hollywood pɩtɩŋna ɛzɩma Mary Pickfort ya-ɩ yɔ. Ɛyʊ ɛnʊ ɛlɛ kaasɔɔla se ediyi Dorothy Vernon of Haddon Hall taa. Ɛnʊ kizi nɛ eyele ɛla Rosita pɩnaɣ 1923, kɛ ɛ-kajalaɣ Amerika kɛlɛm kɛlɛm nɛ kɩwa ɖɔɖɔ kajalaɣ ɖeɖe mbʊ.

Pɩnaɣ 1935 alɩwaatʊ taa lɛ, Caama ɛjaɖɛ paɣtʊ tisi ɛ-haŋ tɛɛ mbʊ pʊyɔɔ yɔ ɛ-maɣmaɣ ɛɛkɛ Caama ɛyʊ. Pɩnaɣ kʊyʊmaɣ ŋga ka-taa, ɛpɩsɩ Paramount hendu kɩlɩzɩtʊ ñʊʊ tʊ, eyeke koŋ Hollywood laɖʊ weyi ɛcɔŋa hendu lɩzʊʊ tʊma yɔɔ yɔ. Pɩkɔma pɩnaɣ 1935 hasɩyaɖɛ fenaɣ kɩyakʊ 27 alɩwaatʊ taa lɛ, ɛkpaɣ halʊ Vivian Gaye, palʊla ɛlɛ, Sanya Bezencenet pɩnaɣ 1908, ɛɛkɛ ɖɔɖɔ tʊmɩyɛ nɖɩ ɖɩlaɖʊ. Pɛwɛna pɩɣa kʊyʊmaɣ koŋ halɩpɩɣa, Nicolas Lubitsch, palʊla-ɩ aloma fenaɣ kɩyakʊ 27 pɩnaɣ 1938.