Christophe Colomb

Pɩlɩɩna Wikipediya
Christophe Kolombe

Informa
Ɛ-ɛjaɖɛ Ɛsɩpaañɩ
Ɛ-tʋmɩyɛ Woɖu
Ɛ-ɖɩlʋlɩyɛ Zɛɛnɛsɩ, Ɛsɩpaañɩ
E-efemiye kɩlʋlɩyɛ kpaɣ kɩyɛɛna fenaɣ 25 nɛ aloma fenaɣ 31 pɩnaɣ 1451
Ɛ-ɖɩsɩbɩyɛ Valladolid, Ɛsɩpaañɩ
E-efemiye kɩsɩbɩyɛ 20 agoza fenaɣ 1506

Palʊla Christophe Colombe kɛ kpaɣ kɩyɛɛna fenaɣ 25 nɛ aloma fenaɣ 31 pɩnaɣ 1451 kɛ Zɛɛnɛsɩ tɛtʊ taa nɛ ɛsɩ agoza fenaɣ nɛɛlɛ pɩnaɣ 1506 kɛ Faladolidi, Ɛsɩpaañɩ ɛjaɖɛ taa. Christophe Colombe kɛ kpɩyʊʊ sayʊ sɔsɔ nɔɔyʊ kpaɣ pɩnzɩ mɩnɩŋ hiu nɛ kagbaanzɩ nɛ mɩnɩŋ hiu nɛ looɖo pa-taa. Ɛkɛ ɖɔɖɔ ɛjaɖɛ takʊʊ woɖu. Ɛ-tʊmɩyɛ nɖɩ ɛlakaɣ-ɖɩ nɛ pɩcɛlɩna Ɛsɩpañɔɔlɩ tɩnaa Isabelle Castille nɛ Ferdinand Aragon.

Cristophe Colomb

Christophe Colombe kɛna ɖooo canaɣ taa weyi ɛlɛɣa tɛzɩɣ Atilantiki lɩŋgamʊʊ yɔ nɛ ɛñɩnaɣ nʊmɔʊ kɩfalʊʊ se kɩɖɛɛna Ɛɛndɩ nɛ wɩsɩ ɖɩlɩyɛ taa. Kacalaɣ taa lɛ, ɛñɩnaɣ se kiwolo tɛtʊ ndʊ payaɣ se Sipaŋgoo nɛ Sapɔŋ yɔ tɩ-taa. Kpaagbaa mbʊ lɛ, ɛlɩɩ nʊmɔʊ nakʊyʊ yɔɔ nɛ kɩwɛ Amerika nɛ Eerɔpʋ. Christophe Colomb kpaɣ pɩnzɩ naanza nɛ ɛla tʊmɩyɛ kɛ Ɛsɩpañɩ awiya nɛ paba ñayaa-ɩ se amiralɩ, Ɛndɩ wiyao tɛɛ-tʊ nɛ tɛtʊ ndʊ ndʊ ɛkaɣ lɩɣʊ--tʊ yɔɔ yɔ tɩ-yɔɔ kandɩyʊ.

Alɩwaatʊ ndʊ Christophe Colombe lɩ Karayiibɩ tetʊ yɔɔ yɔ pɩkpaaɣna mbʊ lɛ Eerɔpɩ tɛtʊ paɣzɩ Ameriki tɛtʊ kpacayʊʊ. Piyebina nɛ Christophe Kolomb pɩsɩ ñɩnɩyaa taa sɔsɔ nɔɔyʊ pɩnzɩ mɩnɩŋ hiu nɛ kagbaanzɩ nɛ hiu nɛ looɖo pa-taa. Paa ɛzɩ paañɩnaa nɛ pɔkɔɔ pana se ɖooo Eerɔpʋ taa mba payawaɣ-wɛ se Fikiiŋsɩ waa yaa kpakpasɩ kpayaa kaatɛma wɛʊ peeɖe kɔyɔ, Christophe Kolomb kɛ paa anɩ ɛsɩma sɔnɔ se ɛnʊ lɛ Eerɔpʋ taa kacalaɣ tʊ weyi ɛfɛyɩ naŋgbaŋgaɣ kɛ Ameriki taa aloma fenaɣ hiu nɛ kʊɖʊm nɛ hiu nɛ naalɛ ɖoo taa pɩnaɣ 1492.

Artist's impression of Christopher Columbus arriving in America

Christophe Colombe nana ɛ-ɛsɛ maɣmaɣ nɛ pʊcɔ ɛsɩkɩ se ɛ-tʊmɩyɛ feyɩ kamaɣ mbʊ pʊyɔɔ yɔ ɛ-tamaɣŋga ɛɛɖʊwa se ɛtalɩɣ-kɛ yɔ, ɛtalɩ-kɛ: ɛlɩ Ɛɛndɩ nɛ wɩsɩ ɖɩlɩyɛ. Pɔyɔɔdɩɣ ɛ-yɔɔ tɔm se ɛkɛna kpɩyɩŋ sayaa taa sɔdʊʊ sɔsɔ nakʊyʊ halɩ se ɛnʊ kɩlɩna. Ɛkɛ weyi ɛwɛna Krɩstʊ yɔɔ tɩsɩm sɩŋŋŋ yɔ nɛ politiki taa lɛ ɛɛkpakɩɣ nabʊyʊ. Esusaɣ Krɩstʊ tɔm paale nɛ ɖenɖe pakʊʊ ɛ-tɔm yɔ lɛ se ɛtɔyɩtaɣ Amerika taa ɛyaa mba palɛɣ wɛʊ peeɖe yɔ nɛ halɩ nɛ ɛpɩsɩ-wɛ yoma.