Ɛvatʋ

Pɩlɩɩna Wikipediya

Lʋbɩyɛ kɛ pʋyʋ siŋŋ kabɩyɛ tʋ ɛsɩndaa. Pɩɣa wɛɣna pɩnzɩ hiu nɛ lutozo lɛ pɔtɔɔzʋʋ-kɛ. Pɔtɔɔzʋʋ-kɛ nɛ kalʋ pɩnzɩ naatozo mpilim. Pʋ-tɔbʋʋ se kaɖɩkɩɣ, kɛlɛlɩ nɛ kakayɩ.

Hasɩyaɖɛ fenaɣ taa palakɩ ɛvalaa kabɩyɛ tɛtʋ taa. Lʋbɩyɛ paɣzʋʋ hodo nɛ ɖɩtɛ mazaɣ. Pʋcɔ nɛ pɔtɔɔzɩ evebu lɛ, patɩɩhayɩsɩɣ-ɩ e-evebitu taa. Alɩwaatʋ ńdʋ tɩ-taa lɛ, payaɣ-ɩ se ɛhɔzɩyɛ. Pʋ-tɔbʋʋ se ɛkpɛlɩɣ lʋɖɛ ɛ-pɩcatʋ taa nɛ pʋcɔ paatɔɔzɩ-ɩ. Sʋsaa tuu eduye se paakpaɣ haɣ sɔnɔ nɛ powona-kɛ lakʋ. Cɛja lakɩna lɩmaɣzɛ nɛ ewolo ɛna pɩɣa egbele se e-koohu talaa se palabɩ-ɩ sɔnzɩ. Egbele tizi nɛ ewolo ɛhɛdɩ e-kooyu. Nabʋyʋ taa kɔyɔ, cɛja nɛ pɩɣa egbele panɩɣna ɖama se pala pɩɣa sɔnzɩ lɛ, peyebina ɛgʋlaa tɔm. Paba kaɣna ɛhɔzɩyɛ nɖɩ kpaʋ nɛ pataa-ɩ haɣ num nɛ pɩwɩlɩ se pɔtɔɔza-ɩ.

Ɖooo lɛ, kabɩyɛ taa pɔtɔtɔɔzɩ evebu yɔ, ɛɛtɔkɩ haɣ nandʊ. Halaa ɛɛtɔkɩ ɖɔɖɔ ka-nandʋ. Pɔtɔzʋʋ ɛvalʋ lɛ, ɛcaa kalɩmaɣ nɛ ewona ɛha e-egbelenaa sɩʋ se kʋkʋ ɩkandɩyɩ ɛ-yɔɔ ɛ-lʋɖɛ tɩnɛ taa. Paatɔɔzʋʋ ɛyʋ nɛ e-neu weyi ɛ nɛ ɩ paka caa nɛ ɖoo yɔ pɩnaɣ kʋɖʋmaɣ. Sʋsɔ ɖiɣ waaɣ nɛ pʋcɔ pɔtɔɔzɩ e-neu.

Pɔtɔɔzʋʋ ɛvalʋ nɛ hasɩyaɖɛ fenaɣ talɩ lɛ, ɛkpa hawiye. Hawiye yɔɔ peeye ɛcalɩɣ ɖɩkʋʋ haɣ nandʋ. Ɛvalʋ kpaɣ hawiye lɛ, ɛ-caa yakɩ-ɩ haɣ. E-egbele ɛpɩzɩɣ yɔ, ɛ́lɛ yakɩ-ɩ haɣ ɖɔɖɔ. Ɛgʋlaa kpaɣna haɣ ŋga payakɩ evalʋ yɔ. Paacɛkɩ haɣ liu tɛɛ kɩcɛbʋ, pamɩlɩtɩɣ ko-pondone kɩmɩlɩtʋ nɛ kɔkɔɔ kasɩ. Paacaɣ se ka-calɩm ɛwɛɛkɩ pikpe tataa. Ɛgʋlaa ɖoŋuuna haɣ ŋga ka-nandʋ nɛ paɖʋ-tʋ sɔkʋʋ taa nɛ pɛcɛlɩ evalʋ.

Ɛbɛ yɔɔ pʋwɛɛ se ɛvalʋ ɛtɔɔ haɣ nandʋ?[ñɔɔzɩ | ñɔɔzɩ wikicode]

Haɣ kɛ ɖɩɣa kpɩnɛ nɖɩ ɖɩwɛ ɖoŋ siŋŋ yɔ. Ŋga ɖaŋɩɣna ɖɩɣa yɔɔ. Ye mbʋ ka-nandʋ yeki nɛ ɛvalʋ kpa ɖoŋ siŋŋ nɛ ɛpɩzɩ ɛkandɩyɩ ɛ-ɖɩɣa yɔɔ ɖeu. Dooo lɛ, halʋ ɛɛtɔkɩ haɣ nandʋ. Sʋsaa nabɛyɛ tɔŋ se peyeba nɛ halʋ tɔɔ haɣ nandʋ kɔyɔ, abalʋ ɛɛpɩzɩɣ ɛ-tɔm. Ɛlɛ, sɔnɔ halaa nabɛyɛ tɔkɩ haɣ nandʋ. Piya nzɩ patatɩɩtɔɔzɩda-sɩ yɔ, sɩsɩ n̄ɔtɔkɩ ɖɔɖɔ.

Akuluu Kɩpaɣlaa nɛ palɩɩ pana anɖulun̄a?[ñɔɔzɩ | ñɔɔzɩ wikicode]

Pʋcɔ nɛ lʋbɩyɛ paɣzɩ lɛ, ɛvalaa sandɩɣ, pɔhɔzʋʋ po-tokonaa, papa ɛvalaa hulasɩ, hulasɩ nzɩ payaɣ se n̄ɔsɩ. Paɖʋ-wɛ pɔʋlaa, pataa haɣ num nɛ pɔɖɔkɩ sɛyɩŋ nɛ papaɣ nɛ pawɩlɩɣ ɖama po-toma. Ɛvalʋ taɣ haɣ num se ɛ-yɔɔ ɛwɛɛ sotu nɛ ɛ-taabalʋ ɖɔkɩɣ-ɩ lɛ putuu. Ɖooo lɛ, ɛvalʋ ɛɛtaɣ haɣ num.

Lʋɖɛ paɣzɩɣ mazaɣ nakɛyɛ nɛ ɖɩsɩɩ tɩnaa mazaɣ lɛɛka. Paa kantɔɔ ŋgʋ kɩ-taa lʋɖɛ paɣzɩɣna hawe cikpena taa. Pʋ-tɔbʋʋ se karɩtiyewaa lʋkɩ nɛ pɛtɛ lɛ, pɛkpɛndɩ nɛ pakatɩ karɩtiyewaa lɛlaa viilajɩ taa. Viilajɩnaa awiya cɔŋnanɩ lʋɖɛ ɖɩnɛ ɖ-yɔɔ. Pʋbʋ wayɩ lɛ, viilajlɩ n̄alʋbɩna ɖama nɛ pɛtɛ lɛ, pɛkpɛndɩ nɛ pakatɩ ɛjaɖɛ n̄ʋʋdʋ ɛsɩndaa nɛ palʋ. Paa kantɔŋ ŋgʋ lɛ, ki-wiyaʋ cɔŋnanɩ lʋɖɛ ɖɩnɛ ɖɩ-yɔɔ ɛjaɖɛ n̄ʋʋdʋ ɛsɩndaa.

Ɖooo lɛ, pan̄ɩnɩɣ se patɩlɩ waɖaa nɛ you nakʋyʋ ɛlɩwa lɛ, pataa-wɛ liu. Lɛɛlɛyɔ, waɖaa mba pa-taa ɖɔɖɔ pamʋʋ sɔɔjanaa sakɩyɛ. Lʋɖɛ tɛŋ mazaɣ wiye nɛ tɛʋ feŋ kujuka lɛ, ɛvalaa tɩŋa wolo pɛsɛɛ ɛjaɖɛ n̄ʋʋdʋ ɛ́lɛ ɖɩɣa taa.