Ɛndusɩ Pɔɔ

Pɩlɩɩna Wikipediya

Ɛndusɩ ɖooo canaʊ taa lɛ, pasɩma-kʊ nɛ hɩla anɛyɔ Sɩnd yaa Sɩnduu, Tibetain taa lɛ Senge khabab pʊtɔbʊʊ se weyi ɛlɩna tɔyʊ nɔɔ taa yɔ ɖɩlɩyɛ cɔlɔ. Ɛndusɩ kɛ Aazii lɩm pɔɔ sɔsɔ ŋga kaha ka-hɩɖɛ Ɛndɩ ɛjaɖɛ yɔ. Kegbeŋ nɛ Himalaya nɛ hadɛ wɩsɩ ɖɩɖʊyɛ hɔɔlʊʊ taa kiŋ nɛ kɛkpɛndʊʊ Arabii teŋgʊʊ taa. Pɔɔ ŋga kɛwɛ Ɛndɩ kɩlaŋ pɔsɔ lʊbɛ taa.

Ɛndusɩ ɖɩlɩyɛ wɛ Kailas yaa Kankri pʊŋ taa kɛ Tibɛtii ageetaa taa. Mbʊ yɔ kagba hɩɖɛ se kpaɣ nɛ pɔsɩ ɖɩkpɛdɩyɛ kpolo kpolo taa Sengge nɛ Gar pɛ-tɛ, mba mba palɩna Himalaya nɛ patɩŋgʊʊ Nganglong nɛ Gangdise Shan pʊŋ cɩŋga yɔ. Pʊwayi lɛ, Ɛndusɩ tɩŋgʊna hayi wɩsɩ ɖɩlɩyɛ taa pɩtɩŋna Kasɩmɩrɩ nɛ haɖɛ yɔ Karakoram pʊŋ cɩŋga yɔ nɛ pazɩ pazɩ yɔ lɛ kapɩsɩ nɛ haɖɛ yɔ kiŋ nɛ keyeki Peshawar nɛ Rawalpindi piyisi. Hɔɔlʊʊ ŋgʊ kɩ-ta lɛ lɩm kɩkam nabʊyʊ pɩsɩ Tarbela ŋgbaŋ. Kpana kɛ-tɛ pɔsɩ ɖɩkpɛndɩyɛ taa nɛ Kabuul lɩm pɔɔ lɛ, Ɛndusɩ lɩm pɔɔ sɔsɔ pɩsɩ mɛlɛna nɔmɔʊ.

Ka-nɔmɔʊ ɖɔnɛ taa nɛ teŋguu yɔ kiŋ pɩsɩna nɛ Pendjab nɛ Sind fɛɛŋ taa nɛ pɔɔ ŋga kekpeŋ peɖe hɛɛ. Kɛ-tɛzɩɣ Hyderabad nɛ kɛkpɛndʊʊ Oman tenguu taa nɛ hanala fɛɛʊ kɩwɩlʊʊ ŋgʊ kɩ-walanzɩ maɣna kilomɛta waa 7770 kpɛɛ ko yɔ nɛ kɩwalɩ pɔɔ nɔɔ kpɛɛ nɛ pɩtalɩ kilomɛta waa 200 Karasɩ nɛ haɖɛ wɩsɩ ɖɩlɩyɛ taa yɔ kiŋ, lɛlɛyɔ taa pakpa-kʊ se kɩ-kɛ ɖɩkɛ ɖɩjaɣyɛ kpɛlɛkʊʊ tɛ egeetiye yuŋ tɛ ndɛ ajaɖɛ kpeekpe taa.