Toofɛnɩ
Toofɛnɩ kɛna lɩm taa kpɩnɛ naɖɩyɛ. Kɩwɛ cétacé naa pɩlɩʊ taa nɛ kɩ-kela pɩsɩɣ pɩtalɩ ɛzɩ mɛtanaa kagbanzɩ mbʊ yɔ. Kɩwɛna nɔɔ ɖɛŋŋŋ. Toofɛnɩ ŋgʊ kɩkɩlɩ tɔyʊ yɔ, panaɣ-kʊ Delphinarium waa taa. Ŋgʊ payaɣ se kpakpalikiyaɣ sɔdʊ. Kpakpalikiyasi nzɩ payaɣ mbʊ yɔ, sɩ-taa kɔyɔ :
- Tiɣye nɖɩ ɖɩwɛ Delphinidés huye taa yɔ
- Delphinoïdes waa huye nɛ kpakpalikiyasi nzɩ sɩwɛ lɩm ɖɔm ñɩmbʊ taa yɔ. Sɩwɛ Aazii pɔsɩ taa nɛ Amerika nɛ kɩ-hadɛ kiŋ. Toofɛŋna wɛ ntɩ ntɩ. Patɩlɩɣ-wɛ nɛ sɩ-wɛɖiɣ taa yaa sɩ-palɩka taa.
Mbʊ pikpeliɣ toofɛnɩ yɔ mbʊ lɛ se pɛwɛ Odontocète naa tɛ huye taa. Cétacé naa nabɛyɛ wɛɛ nɛ pɩyɩdʊ nɛ payaɣ-ɖɔɖɔ mbʊ se toofɛŋ mbʊ pʊyɔɔ yɔ papalɩ camɩyɛ ɛzɩ kpakpalikiyasi yɔ ɛlɛ pɩtɛkɛ mba. Ɖɩkpaɣ ɛzɩ Narval nɛ Béluga mbʊ yɔ. Panɛ, papalaa pakɩlɩ toofɛŋna kɩpɩma tɩŋɛ. Marsouin waa lɛ, paba tatɩɩ talɩɣ-wɛɛ paalɩɣ paa ñɩɩɩ.