Tɩsɩprɔsɩyɔm

Pɩlɩɩna Wikipediya
Dy-TableImage

Tɩsɩprɔsɩyɔm kɛ kpɛlɩ kpɛlɛkʊʊ tɛ pʊtʊ weyi ɛ-ñʊʊ mayaɣ kɔyɔ 66 nɛ yʊsaɣ ñɩŋa yɔ Dy. Ɛ-hɩɖɛ lɩna krɛkɩ kʊnʊŋ taa δυσπρόσιτος / dus-prósitos, pʊ-tɔbʊʊ se ɛwɛ kaɖɛ se pehiɣ-ɩ. Ɛkɛ ñɩɣlɩm pʊtʊ weyi ɛwɛ kɛtɛɖaɣ tɛtʊ naa taa yɔ, ɛwɛ kpʊzɩyɛɛ liidiye tɩyɛ. Ɖɔɖɔ ɛzɩ lantanɩdɩ waa lalaa yɔ, ɛwɛ tɛyɩŋ, ɛwɛ manɩɩ nɛ ɛwɛ ɖɔfɩɩ nɛ papɩzɩɣ pɛsɛtɩ-ɩ nɛ sɩɣa. Helim taa ɛwɛ ɖiɣɖiɣ.

Tɩsɩprɔsɩyɔm

Pana tɩsɩprɔsɩyɔm pɩnaɣ 1886 pɩtɩŋna Paul Emile Lecoq Boisbaudran ñɩnʊ yɔɔ. Lecoq Boisbaudran ñɩnʊ laba ɛ-yɔɔ tʊmɩyɛ kajalaɣ ɖenɖe pɩtɩŋna hɔlɩmɩyɔm yɔɔ nɛ ɛha-ɩ hɩɖɛ se tɩsɩprɔsɩyɔm pɩlɩna krɛkɩ kʊnʊŋ yɔɔ mbʊ se dysprositos pʊ-tɔbʊʊ se pʊwɛ kaɖɛ se pehiɣ-ɩ.

Dysprosium-2

Pɩkɛ pʊtʊ weyi ɛ-tɛ tʊma labɩnaʊ kaaɖɔ piŋ yɔ. Ɛ-tɛ lɩm pʊtʊnaa mba pɔyɔɔlaɣa yɔ pataa kɩlɩ wɛnaʊ sɔtɔ piŋ, piyele mba pɔtɔ yɔɔlʊʊ yɔ pakpaɣ papa ɛzɩ sɔtʊ ñɩma yɔ. Kɔɔ kpɛlɛkʊʊ tʊmɩyɛ tɛ, sɔtʊ kpɛlɛkʊʊ tʊmɩyɛ tɛ kɛ tɩsɩprɔsɩyɔm tɛ kɩlɔrɩ pʊtʊnaa yɔɔ mbʊ yɔ palaba tʊmɩyɛ pɔ-yɔɔ ɖooo pɩnzɩ 1960, kɛlɛ pana se pɛ-tɛ sɔtʊ nɛ laɣsɩ nzɩ pɛwɛna wɛ ɖɔɖɔ ɛzɩ lalaa mba pɛ nɛ-wɛ pɛkpɛnda pɛwɛɛ kpɛlɩ kpɛlɛkʊʊ pɩlʊʊ kʊyʊmʊʊtaa yɔ.

Kɛlɛ hɔlɩmɩyɔmɛrbɩyɔm tɛ kɩlɔrɩ wonduu naa pasɩɣ holaa ɖoŋ nɛ pɩkɔŋna sɩm mbʊ pʊyɔɔ pɩcamʊʊ ñamɩyɛ calɩm hosi nɛ feziŋ ɛɛlakɩ camɩyɛ. Yee pʊtʊkɩna ɛsɩyɛ yɔ (patakaa nɛ pana lɛ) pɩkɔŋna ɛsɛcɩtʊ nɛ pɩkpɛndɩna kɩcɩkpɩŋ. Tomnaɣ keeke yɔɔ lɛ, pɩfɛyɩna cɛyɩtʊ natʊyʊ kɛlɛ tomnaɣ ŋga kɔ-yɔɔ kpɛza yɔ payaɣ cɛjɛsɩ pɩwɛ heɣe heɣe nɛ halɩ hɔndʊ tɔʊʊ.