Nɩŋgbaŋgʊʊ hɔmtʊ (Sanction)

Pɩlɩɩna Wikipediya

Wɛɖɔyɛ tɛ nɩŋgbaŋgʊʊ hɔm Fransɩɩ ɛjaɖɛ kɛ kewiyaɣ tɛ paɣtʊ ndʊ paɖʊʊ ɛyʊ weyi ɛɖɔwɛɛ tɔm natʊyʊ ɖeɖe yɔ. Wɛɖɔyɛ nɩŋgbaŋgʊʊ hɔmtʊ wɛ ɖɔɖɔ ɛzɩ hɔɔlɩŋ lɛɛŋ taa nɩŋgbaŋgʊʊ hɔm yɔ. Ɖɩkpaɣ ɛzɩ samaɣ cɔlɔ yaa namtʊ tɛ yee tɩwɛ paɣtʊ takayaɣ taa nɛ tɔm hʊʊ waɖɛ ɛyɔɔdʊʊ-tʊ yɔ.Nɩŋgbaŋgʊʊ hɔmtʊ ndʊ tɩkɩlɩɣ ɖoŋ ndʊ lɛ, maatɛŋ maatɛŋ nɩŋgbaŋgʊ hɔm.

Ɖɩnaɣ wɛɖɔyɛ nɩŋgbaŋgʊʊ hɔmtʊ ndʊ palaba pɩlɩna mbʊ ɛyʊ laba yɔ pɩcɔlɔ nɛ tɔm hʊyʊ yɔɔdɩ hɔm mbʊ keekee pɔhɔmɩ-ɩ yɔ pɩcɔlɔ. Paɣtʊ yɔɔ ɖɔnɛ tɛ wɛtʊ ɖʊna-ɩ se ɛlɩzɩɣ nɩŋgbaŋgʊʊ hɔm mbʊ paɣtʊ ɖʊwa yɔ.

Nɩŋgbaŋgʊ hɔm paɣtʊ ndʊ paɖʊ-tʊ pɩlɩŋ ndɩ ndɩ nɛ ndʊ ɖɩnaɣ yɔ. Kɔɔnaɣ nɩŋgbaŋgʊʊ wɛ nɛ nɩŋgbaŋgʊʊ kɩsɔzɩtʊ nɛ nɩŋgbaŋgʊʊ hɔmtʊ kɩ-malɩsɩnatʊ nɛ pɩkpaɣ mbʊ puwolo. Paɣtʊ yɔɔ ɖɔnɛ tɛ wɛtʊ ɛɛhaɣ tɔm hʊyʊ waɖɛ se ɛcɛzɩɣ nɩŋgbaŋgʊʊ hɔmtʊ natʊyʊ yɔ. Paɣtʊ ha waaɖɛ pɩsɩna ɖenɖe ɛcɛzɩɣ yɔ ɛlɛ, ewelesi nɛ yee natʊyʊ ɛkɔma tɩkpaɖɩ kɔyɔ.

Yee ɛyʊ ɛtasa labʊ kʊwɛkɩm sɔsɔm kɔyɔ, tɔm hʊyʊ pɩzɩɣ ɛkpaɣ paɣtʊ tɩmaɣna yaa tɩkpaɖɩ pɩlɩna paɣtʊ takayaɣ taa hɔɔlaɣ 132-18-1 tɛ maɣzɩm yɔ. Pɩpɩzɩɣ ɖɔɖɔ pɩkɛ lɩmaɣzɩyɛ ndɩ tɔm hʊyaa mba pahʊʊ tɔm ndʊ palaba yɔ ɛzɩ paɣtʊ takayaɣ taa lɔŋ tasɩyaa lɩmaɣzɩyɛ nɛ paɣtʊ ndɩ ndɩ ndʊ paayɔɔda pʊ-tɔm yɔ.

Wɛɖɔyɛ wenaa amʊna se pɔtɔ ɛyʊ salaka pɩtalɩ pɩnzɩ hiu mbʊ yɔ lɩna paɣtʊ takayaɣ taa hɔɔlaɣ 131-1 tɛ tɔm yɔɔ, kɔɔnaɣ wɛɖɔyɛ nɩŋgbaŋgʊʊ hɔmtʊ (pɩtalɩ alɩwaatʊ maatɛŋ maatɛŋ). Pɩtɛ alɩwaatʊ taa tɔm hʊyaa pɩzɩɣ palɩzɩɣ pamaɣmaɣ nɩŋgbaŋgʊʊ hɔm paɣtʊ. Tɔm hʊyaa kedizaɣ pɩzɩɣ ɖɔɖɔ palabɩna tʊmɩyɛ nɩŋgbaŋgʊʊ hɔm paɣtʊ kɩsɔzɩtʊ ndʊ paasɩma yɔ. Pakakɩŋ kaʊ waɖɛ nɔmɔʊ taa nɛ pamʊʊ ñañɩm nɛ pahaŋ paɣtʊ kɩ-haʊ.

Tɔm hʊyʊ maɣmaɣ tɛ ɖoŋ wala sakɩyɛ yee pɩpɔzɩɣ paɣtʊ lɩzɩɣ. Ɛpɩzɩɣ yɔɔdʊʊ nɛ ɛwɩlɩɣ ñaŋ ɛzɩ paɣtʊ pɔzʊʊ yee wɛɖɔyɛ tʊ ɛɛpɩsɩna ɛ-tɩ kɔyɔ. Yee wɛɖɔyɛ tʊ ɛpɩsɩna ɛ-tɩ kɔyɔ tɔm hʊyʊ pɩzzɩɣ eyele pʊtɔlɩ pɩtɩŋga nɛ ɛkpayɩ salaka pɩnaɣ kʊyʊmaɣ.