Kaborɔnɩ

Pɩlɩɩna Wikipediya

Kaborɔnɩ kɛna Pɔcɩwaanaa ɛjaɖɛ taa tɛtʊ sʊzɔtʊ nɛ tɩwɛna ɛjaɖɛ nɖɩ nɛ ɖɩ-wɩsɩ ɖɩlɩyɛ taa. Tɛtʊ tʊnɛ tɩwɛ lɩm pɔɔ ŋga payaɣ se Nɔtiwani yɔ nɛ pɩmaɣna ɛzɩ kilomɛtanaa hiu nɛ kagbaanzɩ (15) nɛ Afrika nɛ Hadɛ kiŋ ɛjaɖɛ. Tɛtʊ tʊnɛ tɩ-taa azuluma wɛɛ kamaɣ fɛyɩ nɛ keteŋa kpeekpe taa ŋgbɛyɛ nɖɩ ɖɩcɔŋna tɔnʊ taa alafiya yɔɔ cɔnaʊ yɔ, ɖɩtɔŋ se tɛtʊ tʊnɛ tɩkɛna natʊlɛ ndʊ kɛ keteŋa kpeekpe taa ndʊ tɩ-taa kɩla wɛʊ azuluma yɔ.

Tɛtʊ tʊnɛ tɩ-walanzɩ landammm taa maɣna kilomɛtanaa 19,6 yaa ɛkɩtaarɩwaa 1 960. Pɩnaɣ 1971 taa paakalɩ ɛyaa lɛ pɛkpɛnda ɛyaa 18 799, pɩnzɩ hiu wayɩ lɛ palɩ ɛyaa 59 657, pɩnaɣ 1991 taa lɛ ɛyaa kpɛnda 133 468 pʊcɔ nɛ pɩnaɣ 2001 taa patalɩ ɛyaa 186 007. Pɩnzɩ naanza wayɩ lɛ palɩ ɛyaa 208 411. Pɩnaɣ 2010 taa pakalɩ kɩgalʊ kɛ tɛtʊ ndʊ tɩ-taa lɛ, pɛkpɛnda ɛyaa 220 000.

Tɛtʊ tʊnɛ nɛ ajɛya lɛɛna taa tɛtʊ sʊzɔtʊ natʊyʊ panɩɣna ɖama nɛ palakɩ tʊma ndɩ ndɩ nɛ tɛtʊ ndʊ tɩ-taa kɔyɔ: Västerås (Sʊyɛdɩ), Puribanki (Etaazuunii), Zhejiang, (Siini), Chongqing, (Siini). Payaɣ Kaborɔnɩ malika yɔɔ cɔnɩyʊ se Haskins Nkayigwa.