Hɛbra kʊnʊŋ

Hɛbra kɛ kʊnʊŋ ŋgʊ kɩlɩna hɛkʊ nɛ hayi kɩŋ pilinzi nzɩ sɩ-dɛ nɛ sémitique mba kʊnʊmɩŋ taa kɛ Canaa mba agbeɣlaa taa. Kʊnʊŋ ŋgʊ kɩñɔtɩna kpaagba kpam nɛ kɩwɛ ɛzɩ phénicien ŋgʊ nɛ araméennes kʊnʊŋ nɛ ɖɔɖɔ ɛzɩ Arabɩɩ kʊnʊŋ yɔ. kʊnʊŋ ŋgʊ mba panɩʊ kʊ yɔ patalɩɩ ɛyaa miiliyɔɔ waa lutozo nɛ pʊyɔɔ mbʊ yɔ.

Hebra masɩ

Amarna yaa Tel-Amarna, wɛna ɖama nɛ Egipiti kpaɖʊ hɩʊ nɛ naanza pʊcɔ ɖakpaɖʊ tɛ ɛgbaɣdɩyɛ. Masɩ nasɩyɛ lɩna nɛ Canaan. Pamazɩ nɛ Akkadien taa, canaʊ taa ɛgbaɣdɩyɛ kʊnʊŋ. Kʊnʊŋ ŋgʊ kɩwɛna tɔm nɛ tɔmpee sakɩyɛ kɛ sémitique wɩsɩ ɖɩɖʊyɛ taa kʊnʊmɩŋ weyi pɔyɔɔdʊʊ Canaan yɔ.

Ɖɩkatʊ yɔɔdaasɩɩ nasɩyɛ nɛ sɩmakɩ Hɛbra kʊnʊŋ paɣtʊ, mbʊ pʊwɩlɩʊ se pʊcɔ matʊ alʊwatʊ lɛ yɔɔdɔɔ wɛtʊ kɛwɛ nɛ pɔyɔɔdʊʊ Hɛbra tɔm kɛ Canaan ɛjaɖɛ pʊcɔ Hɛbra mba maɣmaɣ caɣʊ Canaan taa.Masɩ nzɩ sɩdalɩna Hɛbra mba cɔlɔ, ɛlɛ pʊdɔma Apirou wɛtʊ taa, Apirou mba kɛ ɛyaa mba padasɩm-wɛ camɩyɛ yɔ ɛlɛ paya-wɛ hɩla wena awɛzɩ Hɛbra mba hɩla yatʊ yɔ.

Les dix commandements en écriture hébreu

Hɛbra mba takayaɣ kɩɖeɖea taa tɔm kɛ palabɩna tʊmɩyɛ kɛ tɔm kpɩtʊ alʊwatʊ taa yaa Hɛbra paɣtʊ hɔkʊ taa kɛ Synagogue kɛ payaɣ se massorétique tɔm. Massoret tɔbʊʊ se polɩŋ taa cɛlʊʊ. Kɩ-tɛ tɔm cɔlʊʊ kɛ wazaɣ tɔmɩyɛ sɩɩŋ kɛ kpaɖɩŋ sakɩyɛ taa. Ɖooo canaʊ awɩyaa sosaa kɛ kpaɖʊ lutozo pʊcɔ palʊlʊ Yeesu pʊwolo pɩtalɩ Maccabées waa, Daniel tɔm takayaɣ 167 pʊcɔ Krɩstʊ mba kpaɖʊ kɛ pʊwɛ kaɖɛ se paɖʊ hɔlɩŋ ndɩ ndɩ.

Hɛbra kʊnʊŋ kɛ ɛsɔ kɩlaʊ tɛ kʊnʊŋ nɛ kɩ-wɛ ndɩ nɛ kʊnʊŋ ŋgʊ samaɣ yɔɔdʊʊ. Ɖɩkatʊ koŋ tɔm pe wena ɛzɩ palakɩnɛ yɛɛ tʊmɩyɛ kɩlaʊ hɔlʊʊ taa yɔ. Nɛ ɖɩnaɣ se kʊnʊŋ ŋgʊ kɩwɛna tɩlasɩ kɛkɩlaʊ nʊmɔʊ taa. Takayaɣ kɩɖeɖea wɛna tɔm pe kudokɩŋ lutozo nɛ kudokɩŋ naalɛ kɛ hapax, (tɔm pe wena alɩɣ tɔm kʊyʊm yɔ), pamaɣ tɔm pe anaa kɛ Hɛbra lɩla 500 yeke yɔ. Nɛ ɖɩmaɣzɩ kɔyɔ canaʊ alɩwaatʊ kʊɖʊmtʊ ndʊ tɩyɔɔ lɛ Krɛsɩ yɔɔdaɣ kɛwɛna tɔm pe 120000.

Hebrew class at Beit Haole Ulpan in Holon

Mbʊlɛ, ɖɩkpa se Hɛbra kɩlaʊ sɩma tɔlɩm pazɩ mbʊ yɔ kʊhʊlʊmʊ nɛ kɩkpɛɛdʊ nɛ kɩsɛɛmʊ nɛ pɔlɔɔ. Tɔm tɔɔbʊʊ lɩzɩʊ wɛɛ ndɩ ndɩ.