Zarathustra ŋgbɛyɛ

Pɩlɩɩna Wikipediya

Zarathoustra ŋgbɛyɛ yaa ɛsɔ sɛtʊ ŋgbɛyɛ pɩkɛ ɛsɔ sɛtʊ ŋgbɛyɛ nɖɩ ɖuluŋguu ɛsɔ kʊyʊm tɛɛ yɔ kɛ ɖooo Iran kɩbɩnʊʊ taa. Pamazɩ-ɖɩ nɛ mazdɛyɩsmɩ nɛ payaa-ɖɩ hɩɖɛ pɩcɛlɩna ɖɩ-tɛ nayʊ yaa ɖi-kiɖe ɖʊyʊ Zarathoustra yɔɔ, kɛlɛ pama hɩɖɛ nɖɩ nɛ Zoroastre taa pɩtɩŋna krɛkɩ tɛ ɛyaa yɔɔ mbʊ se (Ζωροάστρης, Zōroastrēs). Lɛɛzɩtʊ ndʊ tɩkɔma Zarathushtra ɛsɔ sɛtʊ ŋgbɛyɛ taa maɣzɩm kaakɛ se peɖiyi mazde ɛsɔ sɛtʊ ŋgbɛyɛ nɛ ɛyaa kpeekpe tisi ɛsɔ kʊyʊm yɔɔ ɛnʊ lɛ ɛsɔ Ahura Mazdâ (pehlevi : Ohrmazd), weyi ñʊŋ sɔsɔŋ nɩɩyɛ cɔ-ɩ nɛ pata yɔ. Ahura Mazda yeke kɛnɛ lɩzɩna ɛsɔ nɛ tɛtʊ.

Hɩɖɛ Zoroatre ŋgbɛyɛ lɩna Zoroastre maɣmaɣ hɩɖɛ cɔlɔ, Zarathushtra yaa Zarathoustra (persan taa lɛ ز , رتشت, Zaraϑuštra, avestiki kʊnʊŋ taa, krɛkɩ kɩbvɩnʊʊ kʊnʊŋ taa lɛ Ζωροάστρης pʊ-tɔbʊʊ se nayʊ, ɛnʊ ɖʊna ŋgbɛyɛ ɖi-kiɖe. Ɖooo kiɖe tɛɛ lɛ, Zoroastre maɣzɩm taa lɛ, pɛɖɛzaɣ ɖama tɔm ɛzɩ caja kɛdʊʊ pɩɣa tɔm yɔ, ɖɔɖɔ ɛzɩ lalaa tɛ yɔ. Pʊwayi yɔ matʊ paɣtʊ paɣza ndʊ payaa se Avesta, pama tɔm kiɖeɖetu takayasɩ kpeekpe.Ɛlɛ ɖɩkpaɣ ɖooo kiɖe tɛɛ takayaɣ maɣmaɣ kɔyɔ tɔm kpaagbaa ŋñɩɩ yem pɩzɩna pɩwɛɛ halɩ nɛ sɔnɔ. Takayasɩ sakɩyasɩ sakɩyɛ leba yaa mʊwa alɩwaatʊ Alexandre Sɔsɔ lakaɣ you yɔ nɛ nabʊlɛ ɖeɖe arabɩ kɔma you ɖɔɖɔ lɛ.

Zoroastre tisa se ɛyʊ sɩm wezuulɛɛkʊ ɖanɩɣ wɛʊ, tɔm hʊnaʊ wɛɛna nɛ kalɩzasɩ, se ɛyʊ weyi lɛ pahʊna-ɩ tɔm ɛzɩ ɛ-kʊwɛkɩm mʊnaʊ yɔ yaa ɛ-camɩyɛ laɣsɩ pɔzʊʊ yɔ. Pɔtɔŋ se fezuu lɩna piyele kalɩzaɣ wɛɛ ɛsɔ nesi tɛɛ. Yee ɛyʊ camɩyɛ lakasɩ ewiza kɩtɛkɛdɛsɩ kɔyɔ pʊtʊ woki ɛsɔ ɖɩɣa taa pɩtɩŋna kondoloko nakʊyʊ yɔɔ kʊ-ñʊʊ taa peeɖe mʊntʊsʊʊ tɛ ɛsɔ ɖaŋɩɣ-ɩ. Piyele pɩkɛ kɩtɛkɛdʊʊ kɔyɔ ɛlɛ ɖɛʊʊ miŋ maatɛŋ maatɛŋ taa. Kɛlɛ patasɩɣ sɔzʊʊ se tovonum lɛ kalɩzasɩ nzɩ sɩwɛ miŋ nɛ pɔhɔŋ sɩ-nagbaŋɩŋ yɔ pʊwayɩ ɛzɩ sɩtɛm labʊ kʊñɔŋ yɔ lɛ sɩwoki ɖɔɖɔ koboyaɣ ɖɩɣa taa.