Yamusukro
Yamusokro kɛŋa Afrika nɛ wɩsɩ ɖɩɖʊyɛ taa ɛjaɖɛ naɖɩyɛ taa tɛtʊ sɔsɔtʊ natʊyʊ. Ɛjaɖɛ nɖɩ lɛ Kootidiivʊwarɩ. Ɖooo pɩnaɣ 1983 taa kɛ Yamusokro pɩsa ɛjaɖɛ nɖɩ ɖɩ-tɛtʊ sɔsɔtʊ. Tɛtʊ tʊnɛ tɩwalanzɩ landammm taa wɛ ɛzɩ ɛkɩtaarɩnaa 350 000 yaa kilomɛtanaa 35 000 nɛ pɩnaɣ 2010 taa pakalɩ kɩgalʊ kɛ peeɖe lɛ, pana ɛyaa 362 000.
Kotidiivuwari ɛjaɖɛ taa lɛ, Yamusokro kɛŋna tɛtʊ kagbanzɩ ñɩndʊ kɛ ɛyaa ɖɖoʊ taa. Pʊtɔbʊ se ndʊ tɩ-taa ɛjaa kɩla ɖɔʊ yɔ, ndʊ lɛ: Abɩɩjaŋ, Puwake, Taalowa nɛ Korogo. Kottidiivuwaari ɛjaɖɛ taa lɛ, tɛtʊ sɔsɔtʊ kpɛnda natʊlɛ: Abɩɩjaŋ tɛtʊ nɛ Yamusokro ñɩndʊ.
Ɖooo lɛ, Abɩɩjnaŋ kaakɛŋna Kotidiivuwaari ɛjaɖɛ taa tɛtʊ sɔsɔtʊ ndʊ tɩɩkɛ politiki tɛtʊ sɔsɔtʊ yɔ. Kpaɣna pɩnaɣ 1983 lɛ, Yamusokro pɩsɩna politiki nɛ komina tʊma sɔsɔna wɛɛ; piyele nɛ Abɩɩjaŋ kɛna ñɛkɛna tɔsʊʊ nɛ ɛsɩndaa wobu tɛtʊ sɔsɔtʊ.
Ɖooo lɛ, tɛtʊ ndʊ payawaɣ sɔnɔ Yamusokro mbʊ yɔ, payawaɣ-tʊ se Ŋgokro. Payaʊ-tʊ hɩɖɛ kɩfaɖɛ ɖɩnɛ yɔ, tetʊ ndʊ payaɣ-tʊ se Pawule yɔ tɩ-tɛ Abiɖe nɖɩ payaɣ-ɖɩ se Yamoussou yɔ, ɛnʊ paɖʊ hɩɖɛ nɛ payaatʊ nɛ ɖɩ-hɩɖɛ; piyele kro tɔbʊʊ nɛ Pawule kʊnʊŋ taa se haɖaa yaa egeetiye.
Tɛtʊ tʊnɛ tɩwɛna Kotidiivuwari ɛjaɖɛ hɛkʊ taa ɖeyi ɖeyi nɛ tɩñɔtɩna ɖenɖe payaɣ se payaɣ se Lɩŋgamʊʊ yɔ. Pɩposina Abɩɩjaŋ tɛtʊ nɛ kilomɛtanaa 248 yɔ. Ɛzɩ ajɛya lɛɛna taa tɛtʊ sɔsɔtʊ ñɩnɩɣ se tɩɖʊ taabalɩyɛ nɛ lɛɛna taa ñɩndʊ se paɖʊ taabalɩyɛ nɛ pala tʊma kʊɖʊma yɔ, Yamusokro tɛtʊ nɛ Fransɩɩ ɛjaɖɛ taa ñɩndʊ ndʊ payaɣ-tʊ se Luzaricɛsɩ yɔ nɛ Purkina Fasoo ñɩnɖɛ taa ñɩndʊ ndʊ payaɣ se Kʊdʊgʊ yɔ, paɖʊ taabalɩyɛ nɛ palakɩ tʊma kʊɖʊma.
Payaɣ Yamusokro maalika yɔɔ cɔnayʊ se Gnrangbé Kouakou Kouadio nɛ palɩsa-ɩ pɩnaɣ 2012 nɛ pɩnaɣ 2017 taa kɛ ɛkʊyʊ; e-kpelaɣ yɔɔ nɛ pɛlɛɛzɩ kɩfalʊ.