Tao ŋgbɛyɛ tɩnaa lɩmaɣzɩyɛ

Tao ŋgbɛyɛ tɩnaa lɩmaɣzɩyɛ (Siini kʊnʊŋ taa lɛ, 道教, pinyin kʊnʊŋ taa lɛ dàojiào, pʊ-tɔbʊʊ nɔmɔʊ wɩlʊʊ, pɩkɛ Siini ɛjaɖɛ taa paɣtʊ sɔsɔtʊ naatozo taa paɣtʊ lɛɛtʊ tɩ nɛ Confucius nɛ Pudaa, patɩŋa keŋkeŋ pɔɖɔŋ Tao lɩmaɣzɩyɛ yɔɔ kɛnɛ.

Tɔmpiye Tao maɣzɩm kpeɣluu takayasɩ sakɩyɛ, tɑkayasɩ mayaa, ɛsɔ yɔɔ tisitu nɩ ndɩ nɛ laɣsɩ ndɩ ndɩ nɛ halɩ ɖɔɖɔ kɩbɩnjaazɩ wɛtʊ naa sakɩyɛ ndʊ tɩha ɖama nɛ ɛsɛ lɛlʊ nɛ lɛlʊ yɔ, pɛkɛdʊʊ kɔyɔ pɩtalɩ pɩnzɩ 2500 mbʊ yɔ. Tao waa liɖe lɩna Han waa kewiyaɣ kɩɖɛzaɣ tɛ (pɩnzɩ -206 ŋtalɩ 220).

Sima Qian (pɩnzɩ -145 ŋtalɩ -86) ɛkɛ Siini ɛjaɖɛ tɔm kɛtɩtʊ caa. Ɛñɩnaɣ ɛɖanɩ maʊ ɛyʊ yɔɔ tɔm pɩcɛlɩna ɛyaa mba pama pɔ-yɔɔ kpeuu yaa cɛtɩm tɔm yaa tovonum tɔm ɖooo wɛɛ kɩbɩna taa nɛ, pa-taa kɛlɛ ɖooo awiyaa sɔsɔna tɔm, kɛlɛ pɩkɛ tʊmɩyɛ piŋ kɛ nɔmɔʊ sukuli ŋgʊ kɩ-taa ɛyaa kiɖeɖema (Zhuangzi, Laozi).

Pɩkɔma pɩnaɣ 1934 lɛ Marcel Granet ma se ɛna nɛ ɛtɩlɩ Siini maɣzɩm, pana aseɣɖe tɔm kɩbandʊ, kɛlɛ patapɩzɩɣ se pama tɔm kɩkɛtɩtʊ pɩlɩna ɛyʊ yɔɔ maɣzɩm tɔm yɔɔ ɛzɩ ɖɔɖɔ pamaʊ ajɛyɛ lɛɛna yɔɔ ɛzɩ Siini yɔ.