Tɩlɩyɛ alɩwaatʊ taa mʊsɩ

Pɩlɩɩna Wikipediya

Tɩlɩyɛ soo yaa cɔlɩɩ minziiki pɩkɛ wɩsɩ ɖɩɖʊyɛ taa taa kiŋ tɩlɩyɛ tɩnaa minziiki ŋgʊ kɩlɩna ɛsɔ sɛtʊ aŋgba cɔlɔ, kɩwɛɛ ndɩ ɛyaa kpeekpe tɛ ŋgʊ kpaɣ ɖooo hɛkʊ alɩwaatʊ ŋkɔɔ ŋtalɩna sɔnɔ ɖa-kɩyakɩŋ. Paya-kʊ se cɔlɩyɛ minziiki kɔyɔ pɩlɩna mbʊ kɩlɩ cɔɔlɩyɛ alɩwaatʊ taa yɔ, kpaɣ kpaɣɖʊ 18 ŋtalɩ pɩnaɣ 1820 alɩwaatʊ. Wolfgang Amadeus Mozart (pɩnzɩ 1756 ŋtalɩ 1791) kaakɛna ɛyʊ weyi ɛɛkɩlɩ minziiki ŋgʊ kʊ-tʊmɩyɛ labʊ yɔ.

Kamaɣ ŋga kaawɛ yaa katʊkaɣ cɔlɩɩ minziiki (nabʊyʊ taa payaɣa ɖɔɖɔ se minziiki sɔsɔʊ yɔ) nɛ ɛyaa tɩŋa tɛ minziiki yɔ kaawɛ mɩzɩzɩ yaa taaɖɔɔ. Mbʊ lɛ hendu kalɩyaa nabayɛ ɛzɩ Jean-Philippe Rameau, Johann Sebastian Bach yaa Joseph Haydn maɣa pa-tʊma pɩcɛlɩna wɛɛ naayɛ keekee, (kujukasi cɔɔcɩ kɩlaŋ yaa wiyaʊ pɩɣa Esterhazy tɔɔnaɣ tɔɔʊ cɔlɔ mbʊ yɔ).

Paa nɛ nesi kɩbanzɩ yɔɔ yaa lɩmɩyɛ yɔɔ, kajalaɣ wulaɣu taa Claude Debussy, Gustav Mahler nɛ Serguei Prokofiev, naalɛ ŋgʊ Maurice Ravel, Jean Sibelius nɛ Igor Stravinski, naatozo ŋgʊ taa Maurice Ravel, Jean Sibelius nɛ Igor Stravinski.