Rap

Pɩlɩɩna Wikipediya

Rap kɛ yɔɔdaɣ nɛ payɛ cɩmʊʊ, kɩkɛ kagbanzɩ mʊsɩ taa mʊsɩ lɛɛsɩ nzɩ sɩtɩna hɩpɔpʊ ɛsɩnda ɖɛʊʊ yɔ, ɖɩlɩ pɩnzɩ 1970 pazɩyɛ alɩwaatʊ taa kɛ Etaazuunii Yuda ɛyaa tɛ ageeta taa. Pasɩma payɛ ndɩ ɖɩ-tɛ yɔɔdaɣ wɛtʊ nɛ ɖɩ-tɛ nantaŋ ɖʊyʊʊ. Minziiki naa lalaa kaawɛ ɛwayɩ kpaɣ rege, blu, jazz nɛ rɔkɩ mbʊ lɛ, kʊ-nɛ yɔ ɛyaa sɔɔlʊʊ-kʊ sakɩyɛ kpaɣ pɩnzɩ 1980 wɛɛ taa.

Tɔmpiye rap lɩna Ɛnglɩsɩ kʊnʊŋ mbʊ se to rap, pɩkɛ lakaɣ nɛ kɔ-tɔbʊʊ se kɔkɔɖɛ yabɩtʊ, ɛyaa yɔɔ caɣʊʊ. Enzo Gonçave ñaɖanɩ lɩzɩɣ kpaɣ ɖooo pɩnaɣ 1541 alɩwaatʊ tɔbʊʊ lɛɛkʊ nɛ ɛtɔŋ pɩkɛ kañatʊ yɔɔdɩtʊ yaa tolom tolom yɔɔdɩtʊ. Amerika ɛyaa tɛ tɔm kpou American Slang de Wentworth nɛ Flexner taa lɛ pʊ-tɔbʊʊ se yɔɔdɩnaʊʊ nɛ nɔɔyʊ, sɩmtʊ, pawɩlɩɣ ɛyʊ nabʊyʊ yɔ, pɩnaɣ 1931 lɛ pɔtɔŋ se pɩkɛ kaŋ yɔɔdaɣ yaa keelee yɔɔdʊʊ.

Payaɣa se rap lɛ pɩɩkɛ ɖooo pɩnzɩ 1971 alɩwaatʊ taa yɔɔdasɩ nzɩ paaɖʊ-sɩ Isaac Hayes, Black Moses kɛlɛmɩŋ takayaɣ taa yɔ, kɔzɩ kɔzɩ ñʊŋ ɛ nɛ ɛ-yɔɔ Ike's Rap, Ike's Rap II, Ike's Rap III, nɛ pɩkpaɣ pɩɖɛɛ mbʊ. Pɩɩkɛ keekee taa lɛ yɔɔdaɣ pɩtaakɛ hendu kitetetu, pɔyɔɔdaɣ pɩlɩna nabʊ yʊ yɔɔ. Kajalaɣ ɛyʊ weyi ɛmakaɣ nɛ ɛpaɣ rap yɔ ɛnʊ yɔ Herc, ɖɩcɔnaɣ pʊwɛ ɛzɩ rap lɩna Afrika ajɛyɛ taa kɛnɛ kajalaɣ ɖeɖe. Mbʊ pʊyɔɔ yɔɔdaɣ ŋga kaapɔza cɩmʊʊ tʊ, keɣa tʊ.