Rɔkɩ

Pɩlɩɩna Wikipediya

Rɔkɩ kɛ cɩmʊʊ amʊza yaa pɩkɛ mʊsɩ nzɩ sɩlɩ kpaɣ pɩnzɩ 1950 alɩwaatʊ taa kɛ Etaazuunii ajɛyɛ taa kɛlɛ mʊsɩ ndɩ ndɩ lɩɩ soo anɛ a-taa kpaɣ pɩnzɩ 1960, kɔzɩ kɔzɩ Etaazuunii ajɛyɛ taa nɛ Kewiyaɣ Kɩkpɛndaɣ ɛjaɖɛ taa. Mʊsɩ nzɩ sɩ-maɣmaɣ sɩlɩna rock 'n' roll cɔlɔ nɛ kpaɣ pɩnzɩ 1940 nɛ 1950 wɛɛ taa. Rhythm and blues nɛ country pacakanaɣ kʊ-yɔɔ. Rɔkɩ kɩnda pʊtʊnaa sakɩyɛ fɔlɩkɩ nɛ blu nɛ Jazz nɛ cɔlɩɩ tɛ minziiki cɔlɔ.

Pɩkɛ keɣa cɩmʊʊ nɛ ɛyʊ weyi ɛmakɩ keɣa yɔ ɛkɛ yɔɔdɩyʊ, nɛ ɛyʊ ɛnʊ ɛwɛʊna kɩtarɩ yaa cɩmʊʊ wonuu, yaa nabʊyʊ taa ɛpɩzɩɣ ɛwɛna piyanoo nɛ wondu naa lalaa.

Rɔkɩ lɩna rock 'n' roll, ŋgʊ kaakɩlɩna tɔyʊʊ Etaazuunii ɛyaa tɛ kpaɣna pɩnzɩ 1940 tɛmtʊ wɛɛ taa nɛ pɩnzɩ 1950 paazɩtʊ alɩwaatʊ. Ɖɩcɔna kɔyɔ kʊ nɛ ɛnʊ kʊñɔɔ pɩlɩna Afrika nɛ Amerika ɖama tɛ minziiki cɔlɔ. Ɛlɛ kʊ nɛ ɛnʊ yɔ anasaayɩ naa kɩlaɣna-kʊ mabʊ lona wena a-taa anasaayɩ naa kaawɛɛ yɔ.

Wondu teyaa mba pa-hɩla kɩla sɛʊʊ yɔ pa-taa lɛ, ɖɩnaɣ Chuck Berry, Bo Diddley, Fats Domino, Little Richard, Buddy Holly, Jerry Lee Lewis8 nɛ Big Joe Turner,ɛlɛ ñɛkɛ hendu teyuu weyi ɛ-hɩɖɛ kɩla sɛʊʊ yɔ, nɛ ɛ-hendu ndʊ pakɩlɩna-ɩ sɩm yɔ tʊ-ñʊʊ hɩɖɛ yɔ Shake, Rattle and Roll kɛ pɩnaɣ 1954.