Pɔɔrto-noovoo
Apparence
Pɔɔrto-noovoo kɛŋna Peenɛɛ ɛjaɖɛ taa tɛtʊ sɔsʊtʊ natʊyʊ nɛ tɩwɛna ɛjaɖɛ ndɖɩ nɛ ɖɩ-hadɛ kiŋ. Ɖooo lɛ, payawaɣ ɛjaɖɛ nɖɩ (Peenɛɛ) se Ɖahʊma. Payaɣ tɛtʊ sɔsɔtʊ tʊnɛ tɩ-yɔɔ cɔnɩyʊ kɩfalʊ se Emmanuel Zossou.
Pɩnaɣ 2013 taa paakalɩ kɩgalʊʊ ŋgʊ peeɖe yɔ, paana ɛyaa 264 320, nɛ tɛtʊ ndʊ tɩ-wallanzɩ landammm taa makɩɣna ɛzɩ ɛkɩtaarɩnaa 11 000 yaa kilomɛtanaa 110. Kʊnʊmɩŋ weyi pɔyɔɔdɩɣ Pɔɔrto noovoo tɛtʊ taa yɔ ɛnʊ lɛ: fransɩ, Kɛŋŋ nɛ Yuruba.
Ɛzɩ ajɛya lɛɛna taa tɛtʊ sɔsɔtʊ lɛɛtʊ yɔ, Pɔɔrto-noovoo tɛtʊ nɛ ajɛyaa naayɛ taa ñɩndʊ paɖʊ nɔɔ nɛ palakɩ tʊma kʊɖʊma ɛlɛ, lɛɛlɛɛ taa lɛ, tɩ-nɛ Fransɩɩ ɛjaɖɛ taa tɛtʊy ndʊ payaɣ se Sɛɛrgii yɔ, peeɖeke palakɩna tʊma. Paliza-ɩ pinde pɩnaɣ 2015 taa nɛ paasɩŋ pɩnaɣ ŋga ka-taa ɛkaɣ tɛm yɔ.