Niyagara lɩmfalɩyɛ

Pɩlɩɩna Wikipediya
Canadian Horseshoe Falls with Buffalo in background

Lɩmfala naatozo naayɛ kpɛndɩ kpɛm nɛ pɩpɩsɩ Niyagara lɩmfalɩyɛ. Lɩmfala ana awɛ Niyagara pɔɔ yɔɔ nɛ akpaɣna Eriiyee kujomuu piwolo pɩsɩɩna Antaariyoo ñɩŋgʊ, Amerika nɛ hayʊ kiŋ nɛ pɩwɛna KanadaaEtaazunii pa-kamaɣ taa. Lɩmfala anaa yɔ: Kpaŋnʊ ñɩɩyʊʊ yaa Kanadaa lɩmfalɩyɛ, Amerika lɩmfalɩyɛ nɛ Asɛyʊ weyi ɛɖɛʊ walʊʊ yɔ etoko « voile de la mariée ». Ɖooo Niyagara piyisi yɔɔ lɩm kpɛzʊna ɛzɩ mɛtanaa 900 000 yɔ nɛ kɩpɩɩ kɛcɛlɛŋga sɔsɔɣa nakayɩ taa, lɩm tɔyɩ pɩ-tɩ ɛzɩ mɛtanaa 945 yɔ pɔcɔ pɩtalɩ ɖooo pʊʊlʊʊ nɛ pɩfalɩ cʊʊʊ.

Niagara American Falls

Niyagara lɩmwada anɛ, paa atɩkʊyɩ camɩyɛ kɔyɔ, awalaa kamaɣ fɛyɩ. A-tɛ lɩm mbʊ pɩlɩʊ alɩwaatʊ yɔɔ yɔ pɩkɩla ɛzɩ 2 800 m3/s yɔ nɛ lɩmwada ana akɩlɩ ɖoŋ Amerika nɛ hayʊ kiŋ nɛ awɛ kedeŋga kpeekpe yɔɔ lɩmwada wena pakɩla-yɛ sɩm yɔ a-taa. Lɩmwada anɛ awɛ kacʊka kamaɣ fɛyɩ nɛ pɩtasɩɩna a-keɖewa yɔɔ, akɛna ɖɔɖɔ ɖenɖ laadriki miŋ lɩɣna ɖɔɖɔ yɔ. Pɩkɛna ɖɔɖɔ tɔsʊʊ kpou mbʊ pʊyɔɔ yɔ, peeɖe kɛŋna ɛsɩyɛ egbena loniye kɩpanɖɛ siŋŋŋ.

Looking over the brink of Horseshoe Falls