Maputo

Pɩlɩɩna Wikipediya
Maputo Train Station
Buildings in Maputo

Maputo kɛna Moozambiki ɛjaɖɛ taa tɛtʊ sʊzɔtʊ nɛ tɩkɛna ɖɔɖɔ Afrika nɛ hadɛ kiŋ tɛtʊ sʊzɔtʊ natʊyʊ. Ɛndɩ teŋgu wadɩɣ tɛtʊ tʊnɛ tɩ-yɔɔ nɛ tɩna Afrika nɛ Hadɛ kiŋ ɛjaɖɛ pazɩna ɖama kamɑɣ ɛzɩ kimlomɛtanaa 77 yɔ. Payaɣʊ se Maputo yɔ, ɖooo lɛlaɣ fenaɣ 3 pɩnaɣ 1976 taa; payaɣa se Telagowa.

Ɖooo lɛ Maputo kaakɛŋna teŋʊ naalɛ ŋgʊ ŋgʊ kɩ-yɔɔ tuuɖe taa wondu kɩlaɣ kʊm yɔ kɛ Afrika kpeekpe taa; kacalaɣ ñɩŋgʊ lɛ Turibaŋ. Mbʊ pakɩlʊ pɛdɩɣ nɛ ajɛya lɛɛna yɔ mbʊ lɛ: pɩzatʊ, sikiri, kromiiti, taŋgbak nɛ nikaɣ tokonaa.

Pɩnaɣ 1858 paakalɩ ɛyaa lɛ, paakpɛnda ɛyaa 888 ɖeke nɛ pa-taa lɛ yomaa kaakɩla ɛzɩ 400 yɔ, pɩnzɩ hiu wayɩ lɛ, ɛyaa kaawɛ 2 401 nɛ mɩnɩʊ yɔɔ lɛ ɛyaa kʊlʊmaa kaawɛ ɛzɩ 90 yɔ; pɩnaɣ 1920 taa lɛ ɛyaa kɩkpɛɛda kaaɖɔɔ nɛ pɛkpɛnda 9 445 nɛ kʊlʊmaa kɛ 8 304. Pɩnaɣ 2007 taa pakalɩ kɩgalʊʊ lɛ pana ɛyaa ɛzɩ 1 099 102 yɔ ɛlɛ yee pɛkpɛndɩna ageeta wena acɔ tɛtʊ ndʊ nɛ ataa yɔ ɛyaa ɖɛ ɛzɩ miliyɔɔnaa naalɛ yɔ. Pɩnaɣ 2008 taa patasɩ-wɛ kalʊʊ lɛ, ɛyaa kpɛnda 1 870 000.

Fortaleza Maputo-2

Kʊnʊmɩŋ weyi pɔyɔɔɖɩɣ peeɖe yɔ ɛnʊ lɛ: Pɔrɩtiigɛɛ, ikisizaŋganaa, rɔŋga, sopii nɛ kʊnʊmɩŋ nɩyɛ. Payaɣ Maputo malika yɔɔ cɔnɩyʊ kɩfalʊ se David Simango (Frelimo).