Lugizamburi

Pɩlɩɩna Wikipediya
Flag of Luxembourg

Lugizamburi kɛna Erɔpʊ ilemiye snɛ wɩsɩ ɖɩɖʊyɛ taa ɛjaɖɛ naɖɩyɛ nɛ ɛjaɖɛ naɖɩyɛ tɔcɔɔ-ɖɩ nɛ pɩta. Ɛjaɖɛ ɖɩnɛ nɛ ɖɩ-wɩsɩ ɖɩɖʊyɛ taa nɛ hayʊ kiŋ ɖɔɖɔ lɛ, ɛjaɖɛ nɖɩ payaɣ-ɖi se Pɛlɩziki yɔ ɖɩsɩna kamaɣ piyele nɛ wɩsɩ ɖɩlɩyɛ taa lɛ, Caama ɛjaɖɛ ñɛwɛna, pɩkazɩ hadɛkiŋ lɛ, Fransɩ ɛjaɖɛ wɛna kamaɣ yɔɔ.

Pamaza Lugizamburi ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɖɩ-walanzɩ lɛ, panaa se ɖɩ-walanzɩ talɩ 2 586,4 km2 nɛ ɖenɖe lɩm wɛɛ yɔ, peeɖe takɩlɩ ɖɔʊ. Pɩnaɣ 2017 taa pakala kɩgalʊʊ ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɖɩ-taa lɛ, pan ɛyaa ɛzɩ 590 667 yɔ. Ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɖɩ-taa yee pakalɩɣ ɛyaa km2 taa kɔyɔ, panaɣ-wɛ ɛzɩ 228,4 yɔ. Mɩsɩkʊm fenaɣ 9 pɩnaɣ 1815 kɛ ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɖɩmʊ ɖɩ-tɩ yɔɔ wɛʊ. Payaɣ Lugizamburi ɛjaɖɛ Grand-Duc kɩfalʊ se Henri nɛ ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɖɩ-tɛ komina ñʊʊdʊ kɩfalʊ payaɣ se Xavier Bettel.

Kʊnʊmɩŋ weyi pakɩlʊʊ yɔɔdʊʊ ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɖɩ-tɛ komina tʊma taa nɛ pawɩlɩɣ-ɩ sukulinaa taa ɖɔɖɔ yɔ, ɩnʊʊ lɛ lugizamburzʊwa, fransɩɩcaama kʊnʊŋ. Ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɖɩ-taa tɛtʊ sɔsɔtʊ payaɣ se Lugiamaburi inɛ yee ɛyʊ ɛsɔɔlaa se ɛyaa nɔɔyʊ kɛ kaŋgalafu yɔɔ ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɖɩ-taa kɔyɔ, pɩkɛna-ɩ kɩjɛyʊʊ se ɛma +352 ɛ-tɛ kaŋgalafu kpata yɔɔ pʊcɔ ŋɛ ɛɛma pɩtɛ ɛyʊʊ kaŋgalafu nimaɣ mayaɣ. Pakpazʊʊ ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɖɩ-tɛ kɩɖaʊ kɛdɛɛka nɛ pɛtɛ lɛ, peteɣu wendu nɛ pɛtɛ lɛ pocosuu se Ɖɩsɔɔlaa se ɖɩkɛ mbʊ ɖɩkɛnaa yɔ.

Liidiye nɖɩ pɔtɔkjɩ-ɖɩ peeɖe yɔ payaɣ-ɖɩ se Eroo.