Lituyanii

Pɩlɩɩna Wikipediya

Lituyanii kɛna Erɔpʊ nɛ hayʊ kiŋ ɛjaɖɛ naɖɩyɛ nɛ teŋgu ŋgʊ payaɣ-kuʊ se Palɩtiiki yɔ kɩ-cɔlɔkpɛɛɛ. Ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɛjaɖɛ nɖɩ payaɣ-ɖɩ se Polɔɔnɩ yɔ ɖɩ-wɩsɩ ɖɩlɩyɛ nɛ hayʊ kiŋ piyele nɖɩ payaɣ ɖɩɖɩ se Piyeloorusi yɔ ɖɩ-wɩsɩ ɖɩɖʊyɛ nɛ hayʊ kɩŋ ɖɔɖɔ nɛ ɛjaɖɛ nɖɩ payaɣ ɖɩ se Lɛɛtonii yɔ ɖɩ-hadɛ kiŋ yeli. Ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ndɩ kɩlɩna wɛʊ ajɛya wena payaɣ-yɛ se Palɩtɩ nɛ akpɛnda naatozo yɔ a-hɛkʊ taa; ajɛya ana anaatozo a-taa lɛ, ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɖɩ-taa ɖɔɖɔ kɛ ɛyaa kɩla ɖɔʊ. Pɩnaɣ 2014 taa pakalɩ kɩgalʊʊ kɛ ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɖɩ-taa lɛ pana ɛyaa ɛzɩ 2 939 431 yɔ. Ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɖɩ-taa yee pakalɩɣ ɛyaa km2 taa kɔyɔ, panaɣ-wɛ ɛzɩ 45 yɔ. Ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɖɩ-taa ɛyaa kɩla ɖɔʊ ɖɔɖɔ Palɩtɩ ajɛya kpeekpe taa nɛ peeɖe ɖɔɖɔ ɛsɩyɛ ekpena tɩnaa kɩlɩʊ wobo ajɛya ana a-ta.

Pamaza Litʊyanii ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɖɩ-walanzɩ lɛ, panaa se ɖɩ-walanzɩ talɩ 65 303 km2 nɛ ɖenɖe lɩm wɛɛ yɔ, peeɖe takɩlɩ ɖɔʊ. Palɩtɩ ajɛya anɛ a-taa lɛ, ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɖɩkɩlɩna walanzɩ ɖɔɖɔ. Lakɩŋ fenaɣ 11 pɩnaɣ 199O kɛ ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɖɩmʊ ɖɩ-tɩ yɔɔ wɛʊ. Payaɣ Lityanii ɛjaɖɛ ñʊʊdʊ kɩfalʊ se Dalia Grybauskaitė nɛ ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɖɩ-tɛ komina ñʊʊdʊ kɩfalʊ payaɣ se Saulius Skvernelis. Payaɣ paɣtʊ lɩzɩyaa ñʊʊdʊ se Viktoras Pranckietis.

Kʊnʊŋ ŋgʊ pakɩlʊʊ yɔɔdʊʊ ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɖɩ-tɛ komina tʊma taa nɛ pawɩlʊʊ-kʊ sukulinaa taa ɖɔɖɔ yɔ, ŋgʊ lɛ lituyanɩyɛ. Ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɖɩ-taa tɛtʊ sɔsɔtʊ payaɣ se Filiniyusi nɛ yee ɛyʊ ɛsɔɔlaa se ɛyaa nɔɔyʊ kɛ kaŋgalafu yɔɔ ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɖɩ-taa kɔyɔ, pɩkɛna-ɩ kɩjɛyʊʊ se ɛma +37O ɛ-tɛ kaŋgalafu kpata yɔɔ pʊcɔ nɛ ɛɛma pɩtɛ ɛyʊʊ kaŋgalafu nimaɣ mayaɣ. Pakpazʊʊ ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɖɩ-tɛ kɩɖaʊ kɛdɛɛka nɛ pɛtɛ lɛ, peteɣu wendu nɛ pɛtɛ lɛ pocosuu se Lituyanii ɛɖɛɛ nɛ ɛsɩndaa.

Liidiye nɖɩ pɔtɔkɩ-ɖɩ peeɖe yɔ payaɣ-ɖɩ se Eroo.