Lʊŋgɩyɛ heɣlim

Pɩlɩɩna Wikipediya
Ho, Ghana
Dusty road in Ouagadougou, Burkina Faso, 2010
MosqueinAbuja

Lʊŋgɩyɛ heɣlim kɛna heɣlim mbʊ pɩlɩʊna Afrika nɛ hayʊ kiŋ ɖenɖe payaɣ se Sahara yɔ nɛ Afrika nɛ hɛkʊ nɛ hɛkʊ nɛ pʊkɔɔ pɩtalɩ ɖooo Afrika wɩsɩ ɖɩlɩyɛ taa ajɛya kpeekpe tɩŋga taa. Pɩkɛna heɣlim mbʊ pɩmakɩna hʊyʊ kiŋ nɛ pɩfalɩɣʊna wɩsɩ ɖɩlɩyɛ taa yɔ. Lʊŋgɩyɛ heɣlim pʊinɛ pɩtɛe alɩwaatʊ lɛ, wɩsɩ taa lɛ sʊŋgaɣ wɛ pazɩ piyele nɛ ɖooo taa lɛ nikaɣ wɛ fɩnɩnɩnɩ.

Heɣlim pʊnɛ pʊkɔɔna wɩlɩŋ nɛ m:ʊzʊ. Afrika taa ɖekɛ kɛ Lʊŋgɩyɛ heɣlim pʊnɛ pɩmakɩ. Nabayɩ yaɣ-pʊ ɖɔɖɔ se lakɩŋ heɣlim mbʊ pʊyɔɔ yɔ pɩtɛ alɩwaatʊ kɛ heɣlim pʊnɛ pɩmakɩ. Yee salaŋ heɣlim yaa helikagbaɣ ɛmakɩna hadɛ kiŋ nɛ pɩkpaɣna hayʊ kiŋ kɔyɔ, lʊŋgɩyɛ heɣlim pʊnɛ pʊbʊ ñamakɩna hayʊ nɛ pitikina hadɛ kiŋ.

Pɩpaɣzɩʊ ɛzɩ kamɩŋ fenaɣ taa yɔ nɛ pɩsɩɩna ɛzɩ lakɩŋ fenaɣ taa yɔ. Pɩtɛ alɩwaatʊ taa kɛ mbʊ yɔ ɛyaa hʊlʊmʊʊ nɛ pɔ-yɔɔ haɣ pɩtazmna ɛyʊ ndoma. Pɩtasɩ ɖɔɖɔ lɛ, mʊzʊʊ lɩʊ nɛ pɩɩnaɣ poliŋ siŋŋŋ. Tɩŋ hatʊ natʊyʊ tɔʊ nɛ pɩkazɩ pilinzi ɖeke yɔɔɔ. Tɛʊ ɛɛnɩʊ lakɩŋ heɣlim tɛ alɩwaatʊ taa. Lʊŋgɩyɛ heɣlim lɩʊ lɛ, Sahara taa ɛsɔtaaz lɔɔɖa ɛtasɩʊ kɩlɩʊ kɛ ɖɔm mbʊ pʊyɔɔ yɔ pɩ-taa nɛ mʊzʊʊ, kañɩŋga nɛ pɩɩsaŋ se ɛsɔtaa ɛtʊ kpayɩkpayɩ nɛ ɛyʊ na poliŋ taa.