Ignace Loyola tʋ

Pɩlɩɩna Wikipediya

Palʊla Ignace de Loyola kɛ pɩnaɣ 1491 kɛ tɛtʊ ndʊ payaɣ-tʊ se Azpeitia yɔ nɛ tɩwɛ ɛjaɖɛ nɖɩ payaɣ-ɖɩ se Peeyiibaskɩ yɔ ɖɩ-taa. 5Ɛsɩpañɩ ɛjaɖɛ taa kɛlɛ mbʊyɔ. Ignace de Loyola sɩba hasɩyaɖɛ fenaɣ 1556 kɛ Rooma tɛtʊ taa nɛ ɛɛwɛna pɩnzɩ 65. Ignace de Loyola Ignace de Loyola sɩba hasɩ yaɖɛ fenaɣ 1556 kɛ Room tɛtʊ taa nɛ ɛɛwɛna pɩnzɩ 65. Ignace de Loyola kɛŋna weyi ɛñɔwa ɛsɔ sɛtʊ ŋgbɛyɛ nɖɩ payaɣ-ɖɩ se Yesu wayɩ tɩŋgɩya yɔ nɛ ɛnʊ ɖɔɖɔ kɛŋna ŋgbɛyɛ nɖɩ ɖɩ-nɔɔ yɔɔ-tʊ. Ɛsɔ lɩmɖʊyʊ ɛnɛ ɛɛkɛna lɩmɖʊyʊ weyi ɛsɩŋgaɣna ɛyaa kɛ pɔɖɔnɛ-taa.

Ignace de Loyola tɛ lɩmaɣzɩyɛ kɛ ɛsɔ tɔm yɔɔ kɛŋna mbʊ piyeba nɛ katolika ŋgbɛyɛ ɖɑɣnɩ ɖɩ-tɩ cɔnaʊ camɩyɛ yɔ. Ɛ-ŋgbɛyɛ nɖɩ ɛñɔza yɔ, ɖɩkɛna tiyu tɛ ŋgbɛyɛ nɛ ɖɩwɛ Ɛndɩ ɛjaɖɛ taa, Afrika nɛ Amerika nɛ hadɛ kiŋ hɔɔlɩɣ taa. Papa Grégoire XV kpana-ɩ kiɖeɖeu kɛ lakɩŋ fenaɣ 1622 ɛlɛ kɩlaʊ keliizaɣ taa lɛ, pɔtɔkɩ Ignace de Loyola kiɖeɖeu kazandʊ kɛ hasɩyaɖɛ fenaɣ kɩyakʊ 31 wiye. Ɛzɩmaa Ignace de Loyola pɩsa ɛ-laŋgɩyɛ Ignace de Loyola kaawɛna pɩnzɩ ɛzɩ 30 lɛ, ɛsʊʊ sɔɔjɛtʊ taa nɛ tɩ-taa kɛ pɩɩkʊ ɛ-nɩŋgbaŋaɣ nɛ ɛ-yɔɔ kɔma nɛ pɩcɛ lɛ, lɛɛka kɩlɩ lɛɛka ñɩɩɩ yem. Pɩlaba mbʊ nɛ ɛɛtasɩɣ pɩzɩɣ se ɛna sɔɔjanaa takayɩsɩ nɛ ɛkalɩ lɛ, ɛpaɣzɩ ɛsɔ tɔm takayasɩ nɛ ɛyaa kiɖeɖema takayisɩ kɛ kalɩɣ. Ɛkala Ludolphe le Saxon takayaɣ ŋga kɔyɔɔdɩɣ Yesu fezu caɣʊ tɔm yɔ. Ɛkala takayasɩ nzɩ sɩ-taa pɔyɔɔdɩɣ ɛyaa kiɖeɖema fezu caɣʊ yɔ. Takayasɩ nzɩ ɛkalaa nɛ ɛɖaŋɩɣ ɛ-wezu caɣʊ kɛ cɔnaʊ nɛ sɔɔndʊ paɣzɩ-ɩ kpaʊ. Ɖom nabʊyʊ taa kɛ ɛna Pɛlɔ Maria nɛ Pʊwa Yesu. Kpaagbaa mbʊ lɛ, eyele ɛ-lakasɩ kɩpɩnzɩ nɛ ɛlɛɣzɩ fezu caaʊ.

Ɛ-yɔɔ cɛba wayɩ lɛ, eyele ɛ-ɖɩwa kɛ lɛlaɣ fenaɣ taa pɩnaɣ 1522 nɛ ɛɖɛɛ Yerusalɛm. Ɛ-nɔmɔʊ ŋgʊ kɩ-taa kɛ ɛtalɩ Pariseloni, Penedikiti mba ɛsɔ sɛtʊ lone taa nɛ eheyi ɛ-kɩwɛɛkɩm taa kɛ layʊ weyi payaɣ-ɩ se Chanon yɔ ɛcɔlɔ. Ɛcaɣ peeɖe kɛ afema naatozo nɛ pɩwayɩ lɛ, pɩsa nɛ ɛwɩlɩ kaɣlaa se ɛcɛla ɛ-tɩ kɛ ɛsɔ nɛ ɛyeba ɛ-sɔɔjɛtʊ lɛ, ɛhɔzɩ ɛ-sɔɔjɛtʊ wondu nɛ ɛ-malɩfanaa nɛ epuzi Maria nɛ Yesu pɛ-tɛ anjaʊ cɔlɔ. Ɛlaba mbʊ nɛ ɛtɛ lɛ, ɛsuu toko yuulee nakʊyʊ nɛ nimiye naɖɩyɛ yem kɛ ɛtama ɛ-tɩnaɣ taa. Mbʊ eyeba nɛ ɛkpaɣnɔmɔʊ nɛ ɛɖɛɛ ɛcaɣ Manrɛzɩ kɛ kɛ Katalɔnɩ tɛtʊ taa nɛ ɛcɛlɛ ɛ-tɩ ɛsɔ yeli.