Hola kʊdɔŋ

Pɩlɩɩna Wikipediya

Hola kʊdɔŋ yaa hola yɔɔ kpaʊʊ kʊdɔŋ pɩkɛ kpaŋ kʊdɔmɩŋ kpɛlɛkʊʊ tʊmɩyɛ ɖeɖe kɛ ñʊʊ cɔʊʊ kʊdɔŋ ɛlɛ kʊdɔŋ tʊ ɛnʊ ɛnaɣ ɛ-maɣmaɣ mbʊ pɩkɛna-ɩ yɔ nɛ ɛlakɩ kʊñɔŋ yɔ. Kɛlɛ pʊtʊ ɛnʊ ɛtɛkɛ kpaŋ keekee mbʊ pʊyɔɔ kpaŋ tʊ maɣmaɣ lɛ ɛɛnaɣ mbʊ ɛlakɩ.

Tɔmpiye nɖɩ ɖɩlɩna tɔmʊʊ neurosis ɛlɛ fɛɖʊ Ekɔsɩ tʊ William Cullen lubina-ɖɩ pɩnaɣ 1769. Ɖɩlɩna krɛkɩ kʊnʊŋ taa mbʊ se neuron pʊ-tɔbʊʊ se hola nɛ pɔsɔzɩ pʊyɔɔ kɔzɔzaɣ ose ɛlɛ ñalɩna ôsis nɛ pɩwɩlɩɣ se pɩkɛ kʊdɔmɩŋ weyi ɛtɛkɛ ñɩŋaanzɩ ñɩŋ yɔ. Pɩkɔma pɩnaɣ 1785 lɛ Philippe Pinel ɖʊ-tʊ Fransɩɩ kʊnʊŋ taa. Pɩ-tɛ alɩwaatʊ taa lɛ tɔmʊʊ kɩwɩlaɣ se pɩɩkɛ kʊdɔmɩŋ kpeekpe weyi ɛlɩna hola cɔlɔ nɛ paanaɣ kɩcɩkpʊʊ nakʊyʊ tomnaɣ yɔɔ yɔ.

Pɩkpaɣʊ nɛ nananza tɛ ɖanɩɣ wiluu takʊʊ nɛ natʊ nɛ wɩlɩtʊ takayaɣ taa pɩcɛlɩna kpaŋ kʊddɔŋ yɔɔ (DSM-IV) lɛ, tɔmpiye nɖɩ APA kizi-ɖɩ se pɩsa nɛ papazɩ pɛcɛ-ɩ pa-tɩ nɛ patɩlɩ mbʊ keekee patɩlɩna paa kʊdɔŋ ŋgʊ lɛ nɛ pañɩnɩ kʊkɔyɛ hayʊʊ.

Pɩkɔma kpaɣɖʊ 17 alɩwaatʊ lɛ, Ekɔsɩ fɛɖʊ William Cullen lɛɦ lɩzɩɣ hala kʊdɔŋ tɔbʊʊ nɛ ɛtɔŋ se mamaɣzɩɣ se ɖɩnɩɩ se pɩkɛ hola yɔɔ kpaʊʊ kʊdɔmɩŋ, pɩkɛ kpeekpe mbʊ pɩtɛkɛ sɔɔlɩm yɔɔ laɣsɩ yaa tomnaɣ miŋ saʊʊ, pɩtɛkɛ kʊdɔŋ kʊ-hɔɔlʊʊ nakʊyʊ.