Cɔlɩyɛ yaa laɣsɩ tɩnaa ŋgbɛyɛ

Pɩlɩɩna Wikipediya

John Wesley sɩɣʊ kpeleɣ Wesley Ɛsɔ sɛtʊ kpaŋ nɔnɔɔ taa, ɛ-maɣmaɣ ɛlabɩna-kɛ pɩnaɣ 1778 se pɩkɛ ɛ-tɛ kajalaɣ kiɖe Londre tɛtʊ taa. Sɩɣʊ kpelesi tɛ laɣsɩ kuduyuu nakʊyʊ kaawɛ ɛ-tɛ tɛtɛɛ kuduyuu tɛɛ. Pɩkɛ ɛsɔ sɛtʊ ŋgbɛyɛ nɖɩ ɖɩtʊɣʊʊ ɖɩ-tɩ nɛ aŋglɩkan cɔɔcɩ yɔ, cɔlɩyaa lɩmaɣzɩyɛ tɩnaa ŋgbɛyɛ ɖɩnɛ ɖɩkɛ pɩɣyɩyaa ŋgbɛyɛ ɖikpeɣluu cɔɔcɩ naa ndɩ ndɩ wɩsɩ ɖɩlɩyɛ taa kiŋ, kɛlɛ patɩŋɛ payi mbʊ yɔ pa-maɣzɩm lɩna John Wesley cɔlɔ ɖooo kpaɣɖʊ 18 wɛɛ taa. Pɩkɛ cɔɔcɩ lɩmaɣzɩyɛ tɩnaa mbʊ lɛ, cɔɔlɩyɛ ŋgbɛyɛ ɖɩnɛ ɖɩkpaɣzɩ ɖooo kpaɣɖʊ 18 alɩwaatʊ pɩtɩŋna Ɛŋglɩsɩ nayʊ George Whitefield yɔɔ, kɛlɛ John Wesley kaakɛna ŋgbɛyɛ ɖɩ-tʊma yɔɔ cɔnɩyʊ, ŋgʊ Ɛnglɩsɩ ɛjaɖɛ cɔɔcɩ ŋgʊ paasɩma kʊkʊ yɔ kizi ŋgbɛyɛ ɖɩnɛ ɖɩ-tɛ laɣsɩ kpeekpe.

Ŋgʊ George Whitefield kaawɛ ŋñɩɩ lɛ e-tisim kɛ ɛsɔ yɔɔ kaapaɣla piŋ, nɛ ɛ-tɛ ɛsɔ sɛtʊ tʊmɩyɛ wɛɛ camɩyɛ nɛ pʊmʊna-ɩ. Ɛɖɛɛ ewolo Etaazuunii tɔm susuu nɛ halɩ ɛtamaɣzɩ ɛ-maɣmaɣ ɛ-ñʊʊ yabɩtʊ tɔm, papazɩ pɩkɛtɩna-ɩ piŋ alɩwaatʊ ndʊ ɛpɩsanaɣ ɛ-nɔmɔʊ ŋgʊ yɔ, pɩlɩna Mooravi Ɛsɔ tɔm susiyaa mba pɛyɛlɩɣ yɔ tɛ tisuu yɔɔ kɛ alɩwaatʊ ndʊ helim sɔsɔm nabʊyʊ kaamakaɣ. Ɛyʊ ɛnʊ nɛ Mooravi ɛyaa mba paɩsɩ ɛgbaɣdɩnaa nɛ piseɣti-ɩ kɛlɛ pɩnaɣ 1738 lɛ, piɖiyi-ɩ nɛ ɛkatɩ Ɛsɔ, kɛlɛ ɛpaɣzɩ yɛlʊʊ nɛ kpaŋnʊ ɛjaɖɛ tɩŋɛ taa nɛ esusuu Ɛsɔ Tɔm, ekpeɣluu ɛyaa sakɩyɛ sakɩyɛ awayi nɛ ɛyɔɔdʊʊ nɛ-wɛ, kɛlɛ aŋglɩkan ñɩŋʊ ŋgʊ kɩɩtɛma wɛʊ ɛjaɖɛ taasɔɔlɩ ɛ-tʊma.

John Wesley kekeŋaɣ ɛyaa cɔlɔ lɔŋ nɛ pɩlɩna pʊyɔɔ nɛ ɛtʊlɩ tʊma sakɩyɛ nɛ sukuli naa sakɩyɛ kʊñɔndɩtʊ ageeta taa nɛ ɛñɔtʊna-wɛ paa ɛzɩmtaa. Ɛkɛ kajalaɣ ɛyaa nɔɔyʊ weyi ɛlʊba nɛ ɛɖaŋ yomtu tɔm yɔ. Cɔɔlɩyaa yaa laɣsɩ lɩmaɣzɩyɛ hɩɖɛ ɖɩ nɛ yɔ ɖɩñɔɔ pɩlɩna mbʊ Wesley kaawɛ Ɛsɔ susiyaa sukuli nakʊyʊ taa, ɖenɖe ɛkpɛlɛka ɛyaa sukuli atɩma laɣsɩ nasɩyɛ nzɩ siyeki se Krɩstʊ cejewiye ehuu nɛ ɛyaa kɩfama tisim kpa ɖoŋ yɔ.