Misisipii

Pɩlɩɩna Wikipediya
Mississippi_Locator_Map_with_US
Mississippi_State_Capitol_building
Mississippi_river_barges

Misisipii kɛna Etaazunii ɛjaɖɛ taa tɛtʊ cikpetʊ natʊyʊ. Nɛ Etazuunii ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɖɩ-taa lɛ ajɛya cikpena naayɛ nɩɩnɩwa kpɛndɩna nɛ aɖʊ nɔɔ nɛ awɛɛ ɛjaɖɛ kʊɖʊmɖɩyɛ taa kpaɩ. Etaazunii tɔbʊʊ nɛ kabɩyɛ taa se ajɛya kɩkpɛndʊʊ.

Tɛtʊ ndʊ tɩcɔ ɛjaɖɛ cikpeɖe ɖɩnɛ nɛ tɩta yɔ ndʊ yɔ: Wɩsɩ ɖɩlɩyɛ taa lɛ Alabaamaa, wɩsɩ ɖɩɖʊyɛ taa kiŋ lɛ LuwiiziyanaaArkanzaa, hadɛ kiŋ lɛ Mɛksiikii kidiiliŋ piyele nɛ hayʊ kiŋ lɛ Tenesii. Ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɖɩ-tɛtʊ sɔsɔtʊ payaɣ se Jaksɔŋ nɛ tɩ-taa ɖɔɖɔ kɛ ɛyaa kɩla ɖɔʊ.

Pamaza Misisipii ɛjaɖɛ cikpeɖe ɖɩnɛ ɖɩ-walanzɩ taa lɛ, panaa se ɖɩ-walanzɩ talɩ ɛzɩ 125 546km2 nɛ ɖenɖe tɛtʊ ñabɩ wɛɛ yɔ, peeɖe pɩtalʊʊ ɛzɩ 121 606 km2 yɔ nɛ ɖenɖe lɩm ñɛwɛɛ yɔ, peeɖe ñɛwɛʊ ɛzɩ. 3 940 km2 yɔ pʊtɔbʊʊ se pɩtalʊʊ ɛzɩ 3,10 yɔ kɛ mɩnɩʊ yɔɔ. Ɛjaɖ ɖɩnɛ ɖɩkɛŋna 45 ñɩnɖɛ ɛyaa ɖɔʊ taa kɛ Etazuunii ajɛya kɩkpɛndʊʊ kpeekpe taa.

Ɛjaɖɛ ɖɩnɛ nɖɩ kɛŋna ɛjaɖɛ 20 ñɩnɖɛ nɖɩ ɖɩsʊ Etaazunii ajɛya kɩkpɛndʊɣ ŋgbɛyɛ taa yɔ. Ɛlɛ pɩɩkɛ saŋgayɩŋ fenaɣ kɩyakʊ hiu ŋgʊ wiye pɩnaɣ 1817. Pɩnaɣ 2012 taa paakalɩ kɩgalʊʊ kɛ ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɖɩ-taa lɛ paana ɛyaa ɛzɩ 2 984 926 yɔ.

Payaɣ Misisipii ɛjaɖɛ cikpeɖe ɖɩnɛ ɖɩ-ñʊʊdʊ se Phil Bryant (R) piyele nɛ komina ñʊndinaa kɔyɔ: Thad Cochran (R) nɛ Roger Wicker (R).

Kʊnʊŋ ŋgʊ pakɩlʊʊ yɔɔdʊʊ ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɖɩ-tɛ komina tʊma taa nɛ pawɩlʊʊ-kʊ sukulinaa taa ɖɔɖɔ yɔ, ŋgʊ lɛ yɔ aŋgilisi. Ɛlɛ siŋŋŋ taa lɛ, komina maɣmaɣ tatɩɩ hada nɔɔ camɩyɛ se aŋgilisi kɛŋna kɩ-kʊnʊŋ.