Protɔɔ

Pʋyʋ ñɩɩɩ (atoom) taa pe naayɩ payaɣ se protɔɔ waa. Protɔɔ waa ɖɔ sakɩyɛ atoom taa. Protɔɔ waa nɛ netrɔɔ waa patamsɩna ɖama atoom taa. Mbʋ payaɣ se hydrogène yɔ, pɩ-taa piye kpɛndɩyʋ taa piye kɛ protɔɔ yem. Protɔɔ waa pe iiciɣdiɣ atoom taa. Protɔɔ waa tɛkɛ wonuu yem ñɩŋʋ nakɩyʋ. Protɔɔ waa taa wɛ mbʋ payaɣ se quarks up nɛ quark down. Wondu tʋnɛ, tɩ-natʋlɛ tɩkpɛndɩna nɛ pɩkɛ mbʋ payaɣ se baryon yɔ. Pamaɣ protɔɔ waa ñʋʋ kɛ atoom taa nɛ mayaɣ « z ».