Ñɔɔzɩtʋ hɛkʋ taa tʋkaɣ

Pɩlɩɩna Wikipediya
Contenu supprimé Contenu ajouté
Gnangbade (ndɔncɔɔlɩyɛ | tambasɩ)
Aucun résumé des modifications
Gnangbade (ndɔncɔɔlɩyɛ | tambasɩ)
Aucun résumé des modifications
Caŋa 2: Caŋa 2:
| Hɩɖɛ = .
| Hɩɖɛ = .
| Hɩɖɛ2 = .
| Hɩɖɛ2 = .
| Kɩɖaʋ kɩdɛɛka = .
| Kɩɖaʋ kɩdɛɛka = .
| Kɩɖaʋ kɩdɛɛka yendu = .
| Ɛjaɖɛ Hulutuu = .
| Kɩlɛmʋʋ = .
| Kɩlɛmʋʋ = .
| Ɛjaɖɛ tɛ tampaɣ = .
| Ɛjaɖɛ tɛ tampaɣ = .
| Ɛjaɖɛ tɩ-yɔɔ wɛʋ efemiye = .
| image_map = .
| image_map = .
| official_languages = .
| Tʋmɩyɛ taa kʋnʋŋ = .
| capital Tɛtʋ sɔsɔtʋ = .
| Ɛjaɖɛ kʋnʋŋ = .
| government = .
| Tɛtʋ sɔsɔtʋ = .
| president = .
| Komna = .
| Ɛjadɛ kɛ mbʋ yɔ
| area_km2 = .
| population_estimate = .
| Ɛjaɖɛ ñʋʋdʋ = .
| Liidiye = .
| population_estimate_year = .
| population_density_km2 = .
| Samaɣ ñʋʋ = .
| Tɛtʋ hɔɔlʋʋ samaɣ ñʋʋ = .
| Ɛjaɖɛ walanzɩ = .
| cctld = .
| cctld = .
| Nimaɣ ISO 3166-1 = .
| Internet nimaɣ = .
| Kaŋalafʋʋ nimaɣ = .
| Alɩwaatʋ lɛdʋʋ ɖama yɔ = .
}}
}}


''Etaazuunii'' kɛna ajɛya sakiyɛ kɩkpɛndɩɣ. Ɛlɛ Etaazuunii wɛna Amerika nɛ kɩhayʊ kɩŋ. Ajɛya nɩɩnɩwa kpɛndɩna kpɛm nɛ payaɣ se Etaazuunii. Ɖɔɖɔ lɛ ajɛya cikpena nayɛ wɛ 48 nɛ amalɩna nɩnɩwa lɛɛna. Ajɛya anɛ, awɛ Atlantiki lɩŋamʊʊ nɛ kɩ-wɩsɩ ɖɩlɩyɛ taa nɛ kɩ-wɩsɩ ɖɩɖʊyɛ taa lɛ, pasiifiki lɩŋamʊʊ. Hayʊ kɩŋ lɛ, Kanadaa ɛjaɖɛ piyele Mekisiki ñɛwɛna hadɛ kiŋ. Ajɛya nayɛ ñɔtɩna Etaazuunii ɛlɛ afɛyɩ kamaɣ yɔɔ; ana lɛ: Alaskaa (Kanadaa nɛ wɩsɩ ɖɩlɩyɛ taa) nɛ Awayɩ Pasifiki hɛkʊ nɛ hɛkʊ.
Capitale =
Langue officielle = Tʋmɩyɛ taa kʋnʋŋ
Langues officielles = Tʋmɩyɛ taa kʋnʋmɩŋ
Langue nationale = Ɛjaɖɛ kʋnʋŋ
Langues nationales = Ɛjaɖɛ kʋnʋmɩŋ
Superficie = Ɛjaɖɛ walanzɩ
Population = Samaɣ ñʋʋ
Densité = Tɛtʋ hɔɔlʋʋ samaɣ ñʋʋ
Hymne nationale = Kɩɖaʋ kɩdɛɛka yendu
Devise nationale = Ɛjaɖɛ Hulutuu
Président = Ɛjaɖɛ ñʋʋdʋ
Monnaie = Liidiye
Code ISO 3166-1 = ​Nimaɣ ISO
Domaine Internet = Internet nimaɣ
Indicatif téléphonique = Ɛjaɖɛ mayaɣ
Forme de l'état = Ɛjadɛ kɛ mbʋ yɔ
Fuseau horaire = Alɩwaatʋ lɛdʋʋ ɖama yɔ
Jour de l'indépendence = Ɛjaɖɛ tɩ-yɔɔ wɛʋ efemiye


'''Etaazuunii''' kɛna ajɛya sakiyɛ kɩkpɛndɩɣ. Ɛlɛ Etaazuunii wɛna Amerika nɛ kɩhayʊ kɩŋ. Ajɛya nɩɩnɩwa kpɛndɩna kpɛm nɛ payaɣ se Etaazuunii. Ɖɔɖɔ lɛ ajɛya cikpena nayɛ wɛ 48 nɛ amalɩna nɩnɩwa lɛɛna. Ajɛya anɛ, awɛ Atlantiki lɩŋamʊʊ nɛ kɩ-wɩsɩ ɖɩlɩyɛ taa nɛ kɩ-wɩsɩ ɖɩɖʊyɛ taa lɛ, pasiifiki lɩŋamʊʊ. Hayʊ kɩŋ lɛ, Kanadaa ɛjaɖɛ piyele Mekisiki ñɛwɛna hadɛ kiŋ. Ajɛya nayɛ ñɔtɩna Etaazuunii ɛlɛ afɛyɩ kamaɣ yɔɔ; ana lɛ: Alaskaa (Kanadaa nɛ wɩsɩ ɖɩlɩyɛ taa) nɛ Awayɩ Pasifiki hɛkʊ nɛ hɛkʊ.


Pɩcɔ nɛ Eerɔpɩ ñɩma woki Etaazuunii tɛtʊ taa nɛ pakpacayʊ-ɖɩ lɛ, ɛyaa nabɩyɛ, Ameerɩndɩyɩŋwaa mba palɩna Eraazi yɔ paatɛma wɛʊ peeɖe pɩlabɩ ɛzɩ pɩnzɩ 1 5000 mbʊ yɔ yɔ. [[Eerɔpɩ|Eerɔpɩ]] mba tɛ Etaazuunii kpacayʊʊ paɣzɩ ɛzaɩ pɩnzɩ mɩnɩʊwaa hiu nɛ looɖo yɔ. Pɩtaakɛ Eerɔpɩ ɛyaa ɖeke ɛlɛ Krandɩ-Pretaañɩ mba ɖʊ ɖɔɖɔ pe-nesi ɖomaɣaɣ fenaɣ 14 wiye pɩnaɣ 1607. Mbʊ yebina nɛ you ñapaazɩ nɛ kɩsɩɩna hasɩ yaɖɛ fenaɣ kɩyakʊ naanza pɩnaɣ 1775 wiye lɛ, Etaazuunii mʊ kɩ-tɩ yɔɔ wɛʊ. Keteŋa kpeekpe taa lɛ, Etaazuunii lɛɣna mʊʊ kɩ-tɩ yɔɔ wɛʊ.
Pɩcɔ nɛ Eerɔpɩ ñɩma woki Etaazuunii tɛtʊ taa nɛ pakpacayʊ-ɖɩ lɛ, ɛyaa nabɩyɛ, Ameerɩndɩyɩŋwaa mba palɩna Eraazi yɔ paatɛma wɛʊ peeɖe pɩlabɩ ɛzɩ pɩnzɩ 1 5000 mbʊ yɔ yɔ. [[Eerɔpɩ|Eerɔpɩ]] mba tɛ Etaazuunii kpacayʊʊ paɣzɩ ɛzaɩ pɩnzɩ mɩnɩʊwaa hiu nɛ looɖo yɔ. Pɩtaakɛ Eerɔpɩ ɛyaa ɖeke ɛlɛ Krandɩ-Pretaañɩ mba ɖʊ ɖɔɖɔ pe-nesi ɖomaɣaɣ fenaɣ 14 wiye pɩnaɣ 1607. Mbʊ yebina nɛ you ñapaazɩ nɛ kɩsɩɩna hasɩ yaɖɛ fenaɣ kɩyakʊ naanza pɩnaɣ 1775 wiye lɛ, Etaazuunii mʊ kɩ-tɩ yɔɔ wɛʊ. Keteŋa kpeekpe taa lɛ, Etaazuunii lɛɣna mʊʊ kɩ-tɩ yɔɔ wɛʊ.


Tɛtʊ sɔsɔyʊ payaɣ se Washington Peeɖe ɛjaɖɛ ñʊʊtʊ yɔ Barack Obama nɛ ɛnʊ kɛna peeɖe ñʊŋ tɩna 44 tʊ nɛ ɛ-tɛɛ tʊ yɔ Joe Biden.
Tɛtʊ sɔsɔyʊ payaɣ se Washington Peeɖe ɛjaɖɛ ñʊʊdʊƉajaa [[Barack Obama]] nɛ ɛnʊ kɛna peeɖe ñʊŋ tɩna 44 tʊ nɛ ɛ-tɛɛ tʊ yɔ Joe Biden.


=Ki-kiɖe=
=Ki-kiɖe=

26 Lakɩŋ fenaɣ 2016 à 09:52 wiye ñɔɔzɩtʋ kɩlɛɣzɩtʋ

.
.
.
. .
Internet nimaɣ: .

Etaazuunii kɛna ajɛya sakiyɛ kɩkpɛndɩɣ. Ɛlɛ Etaazuunii wɛna Amerika nɛ kɩhayʊ kɩŋ. Ajɛya nɩɩnɩwa kpɛndɩna kpɛm nɛ payaɣ se Etaazuunii. Ɖɔɖɔ lɛ ajɛya cikpena nayɛ wɛ 48 nɛ amalɩna nɩnɩwa lɛɛna. Ajɛya anɛ, awɛ Atlantiki lɩŋamʊʊ nɛ kɩ-wɩsɩ ɖɩlɩyɛ taa nɛ kɩ-wɩsɩ ɖɩɖʊyɛ taa lɛ, pasiifiki lɩŋamʊʊ. Hayʊ kɩŋ lɛ, Kanadaa ɛjaɖɛ piyele Mekisiki ñɛwɛna hadɛ kiŋ. Ajɛya nayɛ ñɔtɩna Etaazuunii ɛlɛ afɛyɩ kamaɣ yɔɔ; ana lɛ: Alaskaa (Kanadaa nɛ wɩsɩ ɖɩlɩyɛ taa) nɛ Awayɩ Pasifiki hɛkʊ nɛ hɛkʊ.

Pɩcɔ nɛ Eerɔpɩ ñɩma woki Etaazuunii tɛtʊ taa nɛ pakpacayʊ-ɖɩ lɛ, ɛyaa nabɩyɛ, Ameerɩndɩyɩŋwaa mba palɩna Eraazi yɔ paatɛma wɛʊ peeɖe pɩlabɩ ɛzɩ pɩnzɩ 1 5000 mbʊ yɔ yɔ. Eerɔpɩ mba tɛ Etaazuunii kpacayʊʊ paɣzɩ ɛzaɩ pɩnzɩ mɩnɩʊwaa hiu nɛ looɖo yɔ. Pɩtaakɛ Eerɔpɩ ɛyaa ɖeke ɛlɛ Krandɩ-Pretaañɩ mba ɖʊ ɖɔɖɔ pe-nesi ɖomaɣaɣ fenaɣ 14 wiye pɩnaɣ 1607. Mbʊ yebina nɛ you ñapaazɩ nɛ kɩsɩɩna hasɩ yaɖɛ fenaɣ kɩyakʊ naanza pɩnaɣ 1775 wiye lɛ, Etaazuunii mʊ kɩ-tɩ yɔɔ wɛʊ. Keteŋa kpeekpe taa lɛ, Etaazuunii lɛɣna mʊʊ kɩ-tɩ yɔɔ wɛʊ.

Tɛtʊ sɔsɔyʊ payaɣ se Washington Peeɖe ɛjaɖɛ ñʊʊdʊ yɔ Ɖajaa Barack Obama nɛ ɛnʊ kɛna peeɖe ñʊŋ tɩna 44 tʊ nɛ ɛ-tɛɛ tʊ yɔ Joe Biden.

Ki-kiɖe

Caanaʊ tɔm

Pɔcɔ Christoph Colomb fɛyɩɣ nɩŋgbaŋaɣ (pʊcɔ pɩnaɣ 1492 talɩ)

Yomiye taa alɩwaatʊ(1492-1775)

Yomiye taa lɩʊ nɛ paɣtʊ kɩfatʊ(1775-1800)

Wɩsɩ ɖɩɖʊyɛ tɛtʊ ̃nɩnʊʊ nɛ ̃nɩɣtʊ lubu nɛ yomiye taa lɩʊ (1800-1917)

Yoŋ yeba nɛ patɩlɩ ki-ɖoŋ(1917-1991)

Sɔnɔdaa alɩwaatʊ(1991-2016)

Politiki

Kewiyisi nɛ ajɛya

Kɩ-ɖɩwɛyɛ

Mbʊ patɩlɩɣna-kʊ yɔ

Kɩ-hɔɔlɩŋ ndɩ ndɩ

Ɖenɖe ɛyaa wɛɛ yɔ

Ajɛya lɛɛna yɔɔ politiki

Sɔɔjɛɛtʊ ɖoŋ

Tɔsʊʊ

Mbʊ pʊwɛɛ yɔ

Tɔsʊʊ politiki

Samaɣ

Samaɣ yɔɔ kandayʊʊ

Samaɣ ñʋʋ tɩlʋʋ

Pɩnaɣ 2015 ñɩŋa taa lɛ, Etaazunii samaɣ kɩkpɛnda 320 miliiyɔɔ.[1]

Lɛɣtʊ nɛ sɔnzɩ

Lɛɣtʊ nɛ tɩlɩtʊ

Takayɩsɩ nɛ filosofii

Nesi tɛɛ tʊma

Kuduyuŋ maʊ

Minziiki nɛ aleɣya

Tɩzʊʊ tʊmɩyɛ

Ɛsɔ nʊmɔʊ

Sɩpɔɔrɩ

Kazandʊ nɛ avema kɩhɛza

Kʋnʋmɩŋ

Ɛyaa sɔsaa

Anjaʊ ŋgʊ pasɩŋna-kʊ yɔ

Ki-nimaɣ

Takayɩhayʊʊ tɛɛ tɔm nɛ tɩ-ɖɩnayɛ

ɩcɔna ɖɔɖɔ

Takayɩsɩ

Tɔm lɛɛtʊ

Awayɩ kpasɩ

  1. Modèle:En Current Population Clock - U.S. Census Bureau. Pakalʋʋ samaɣ ñʋʋ paa cɛcɛyaɣ ŋga ka-taa.