Ñɔɔzɩtʋ hɛkʋ taa tʋkaɣ

Pɩlɩɩna Wikipediya
Contenu supprimé Contenu ajouté
Siraq123 (ndɔncɔɔlɩyɛ | tambasɩ)
Creation d'une page sur monarchie
(Aucune différence)

5 Ɖomaɣ fenaɣ 2019 à 12:27 wiye ñɔɔzɩtʋ kɩlɛɣzɩtʋ

Wiyaʊ kʊyʊm kewiyitu.

Wiyaʊ kʊyʊm kewiyitu (krɛkɩ kʊnʊŋ taa mono pʊ-tɔbʊʊ se yeke, arke pʊ-tɔbʊʊ ɖoŋ nɛ pɩtɩŋa payi pʊ-tɔbʊʊ se kʊyʊm yeke kewiyaɣ ɖoŋ) pɩkɛ politiki lɩmaɣzɩyɛ nɖɩ ɖɩ-taa ɖɩnaɣ se ɛyʊ kʊyʊm yeke tɩɣya kewiyaɣ ɖoŋ tɩŋa, ɛnʊ payaɣ se monark pʊ-tɔbʊʊ menɖeke matɩna kewiyaɣ. Siŋŋ taa lɛ pɩtɛkɛ kewiyitu ɖɔɖɔ pɩtɛkɛ peyebinam kewiyaɣ, kaawɛ ɖooo lɔŋ menɖeke men-kewiyaɣ kɩlɩzasɩ tɛ, kpaɣ ɛzɩ Gaulois waa awiyaa tɛ mbʊ yɔ, yaa Venise awiyaa tɛ ɖɔɖɔ. Montesquieu tɔm kpou cɔlɔ lɛ pɩtɛ kewiyaɣ pasɩma-kɛ nɛ mbʊ yɔ se ɛyʊ kʊyʊm koŋ ñazɩna, kɛlɛ e-kewiyaɣ ŋga kɛwɛna paɣtʊ nɛ pamakɩ-ɩ.

Menɖeke men-kewiyaɣ pɩsɩ ɛjaɖɛ kewiyaɣ paɣtʊ sɔsɔtʊ tɛ lɛ pɩkɛ alɩwaatʊ ndʊ wiyaʊ kʊyʊm kewiyitu sʊʊ ɛjaɖɛ paɣtʊ taa, palɩzɩɣ lɩmaɣza nɛ paɣtʊ wɛɛ nɛ ɛyaa cɔŋna tɩsɩndaa mbʊ pʊyɔɔ yɔ patayɩɣ peeɖe paa weyi lɛ nɛ ɛ-paɣtʊ kpaɣ ɛzɩ yee ɛjaɖɛ ɛsʊʊ you nɛ ɛjaɖɛ lɛɛɖɛ kɔyɔ yaa you nakʊyʊ ɛwɛ ɛyaa hɛkɩŋ taa yaa Mars paɣtʊ natʊyʊ haɣ-ɩ kewiyitu kpeekpe yɔ, mbʊ lɛ wiyaʊ kʊyʊm ɛnʊ e-kewiyitu pɩsɩɣ kɩbɩndʊ nɛ payaɣ-tʊ se kpɛŋgbɛzɛmɩtʊ (ɛzɩ Room sɔdɩŋ kaalakʊ tɔm naa sɔsɔtʊ ɖeɖe yɔ).

Wiyaʊ kʊyʊm kewiyitu pɩsɩɣ paɣtʊ lɩzɩyaa ñɩŋa lɛ yee kewiyaɣ ñʊʊ tʊ weyi ɛjaɖɛ ñʊʊ tʊ ñalɩza ɛwɛɛ kɔyɔ, kɛna paɣtʊ lɩzɩyaa nɔɔ yɔɔ ɖɛyʊ, pɩ-tɛ alɩwaatʊ ndʊ tɩ-taa lɛ, kpɛŋgbɛzɛmʊʊ ŋgʊ kɛʊna ɛjaɖɛ ñʊʊ, tɔm yasɩyʊ nɛ tɔm yɔɔ kandɩyʊ ɛsɩndaa wobinau yɔɔ lʊɖaa yeke tɩyɩɣna paɣtʊ tɔm (kpaɣ ɛzɩ Anglɛrɩ nɛ Ɛsɩpañɩ nɛ Pɛlɛzɩɩkɩ ajɛyɛ taa mbʊ yɔ.

Tʊkaɣ ŋga kɛwɛ kpɛŋgbɛzɛmɩtʊ kewiyaɣ nɛ menɖeke me-kewiyaɣ paɣtʊ ñɩŋa yɔ lɛ se keekee taa lɛ payaɣ kpɛŋgbɛzɛmɩtʊ ñɩŋa lɛ ɛyʊ kʊyʊm ñazɩna paa ndʊ tɩ-taa ɛnʊ tɩna kewiyitu kpeekpe kpaɣ ɛzɩ paɣtʊ lɩzʊʊ kewiyaɣ ɖoŋ, paɣtʊ tʊmɩyɛ labɩnaʊ kewiyaɣ nɛ tɔm hʊtʊ paɣtʊ kewiyaɣ ɛtɩya tɩ-tɩŋna payi. Eɖiyuu ɛjaɖɛ ɛ-maɣmaɣ ɛ nɛ ɛ-ɛjaɖɛ taa ɛ-lɩm ɖʊyaa nɛ pɩtasɩna ɛ-lɔŋ tasɩyaa, ɛhʊʊ tɔm nɛ kʊjɔmɩŋ taa paɣtʊ naa nɛ kpamɩŋ taa paɣtʊ naa (mbʊ payaɣ se tɔm hʊtʊ kɩtɛyɩtʊ, paa nɩgbaŋʊʊ hɔm tɔm ndʊ yɔ wiyaʊ lɩzɩna pɩ-paɣtʊ, nɛ ɛlɩzɩɣ paɣtʊ naa lalaa naa mba kpaɣ ɛyaa weewee tɩnaa, hɛkʊ nɛ hɛkʊ tɩnaa nɛ pɩkɔzɩnam waa pa-tɩŋa payi pɔcɔŋna kedizasɩ sɔsɔsɩ ɖeɖe yɔ.