Pierre kiɖedeu kpaaŋ

Pɩlɩɩna Wikipediya
St.PetersBasilica
Rome - St. Peters Dome (2912120343)
St Peters Basilica Rome

Pierre kiɖedeu kpaaŋ wɛ Fatiikaŋ tɛtʊ taa nɛ ŋgʊ kɩlɩna wɛʊ kɩcɛyʊ kɛ katoliki kudsuyɩŋ kpeekpe taa. Wiyao sɔsɔ weyi payaɣ-ɩ Constantin 1er yɔ ɛ-sɔɔlɩm yɔɔ kɛ pama-kʊ. Pɩɩkɛna alɩwatʊ ndʊ tɩ-taa nɔmɔɖɔnaa sakɩyɛ wokaɣ Pierre kiɖeɖeu tɛ nɛ pɛsɛɣ-ɩ. Pierre kiɖeɖeu kuduyu kʊnɛ paɖʊ-kʊ kedɛna kpeekpe ɛsɩyɛ egbena wondu taa nɛ ŋgʊ kɩlɩna mbʊ mbʊ ɛyʊ mana e-nesi yɔ. Kuduyu kʊnɛ ŋgʊ ɖɔɖɔ ɛyaa kɩlɩʊ ñɩnɩʊ se pana. Pazɩ kuduyu kʊnɛ kɩ-kacalaɣ pɩyɛ nɛ papaɣzɩ-kʊ maʊ kɛɖomaɣ fenaɣ kɩyakʊ 1506 nɛ pɛtɛm-kʊ maʊ pɩnaɣ 1626.

Pierre kiɖedeu kpaaŋ maya sɔsa taa kpem kɔyɔ: Bramante, Michel-Ange, Maderno et Le Bernin. Paa kɔzɔɖɔ ŋgʊ ɛsɔ kpaaŋ sɔsɔʊ kʊnɛ kɩ-taa pakɩlʊ ɛyaa kɔyɔ pɛdɛʊ ɛzɩ 150 000 yɔ. Paziliki kʊnɛ kɩtɛkɛ Room tɛ diyosɛzɩ taa katedralɩ nakʊyʊ ɛlɛ Papa tɛ Kpaaŋ. Paziliki kʊnɛ kɩ-taa kɛ pepima Yeesu tɛ apostolo weyi payaɣèɩ se Simon Pierre yɔ. Room tɛtʊ kpeekpe taa lɛ Pazilikinaa sɔsɔ kpɛndɩ nanza nɛ kacalaɣ ñɩŋgʊ yɔ Saint-Jean-de-Latran nɛ Saint-Pierre tɩnaŋ nɛ pa-wayɩ kɛ Sainte-Marie-Majeure nɛ Saint-Paul-hors-les-Murs.

Paziliki kʊnɛ kɩ-tɛ walanzɩ taa makɩɣna ɛzɩ ɛkɩtaarɩnaa ɛzɩ naalɛ nɛ hɔɔlʊ yɔ nɛ ɛyaa ɛzɩ 60 000 yɔ pɩzɩʊ pacaɣ kɩ-taa. Katolokinaa kpeekpe kɛ ɛjaɖɛ yɔɔ lɛ, Paziliki Saint-Pɩerre kɩlɩna walanzɩ. Kristʊ aŋgba tɩŋa taa kɛ keteŋa kpeekpe yɔɔ lɛ, peɣɖe wɛ lona wena akɩlɩɖeu kelekele yɔ, mbʊ pɩwɩlɩʊ yɔ lɛ se peeɖe ppima Pierre kiɖeɖeu, weyi ɛɛkɛ kacalaɣ evɛkɩ Antioki tɛtʊ taa yɔ nɛ Room tɛtʊ taa kɛ kacalaɣ papa lɩwa.