Hɛɛ

Pɩlɩɩna Wikipediya
YamsatBrixtonMarket

Hɛɛ kɛna tɔɔnaɣ ŋga pahayʊʊ-kɛ ke-lila yɔɔ yɔ pʊtɔbʊʊ se hɛɛ sʊʊ tɛɛtɛɛ kɛna nɛ ɖɩɖaalɩ lʊʊʊ. Hɛɛ wɛna hɩla ndɩ ndɩ: hɛɛ abalaa wɛɛ, alʊsɛɛnaa, sɛntɛɛnaa, yɛɛsɩ, kabanzɩ, yɛɛma, ŋgbaŋñɔka, sʊmɩŋ, tiyiŋ, atɛɣnaa nɛ hɩla ɖɔɔ nɛ paale lɛ hɩla lɛɛzʊʊ. Amerika nɛ hayʊ kiŋ nɛ Keebɛkɩ ajɛya taa lɛ payaɣ awiya hɛɛ ɖɔɖɔ se hɛɛ; mbʊ pʊyɔɔ yɔ, awɛ ɖɔɖɔ ɛzɩ hɛɛ yɔ.

Ht-yams

Paatɔkɩ hɛɛ nɛ lɛŋ pɩwɛɛ se patɩzɩ-ɖɩ camɩyɛ pʊcɔ yaa poɖoŋi-ɖɩ nʊm taa, papɩzʊʊ pɔhɔbɩ-ɖɩ yaa padɩzʊʊ-ɖɩ lɛ pɔsɔbɩ-ɖɩ tɔmbɔlʊʊ. Kabɩyɛ hɔɔlʊʊ taa lɛ, ɖozi nzɩ pakɩlʊʊ tɔmbɔlʊʊ ŋgʊ tɔɔnaʊ yɔ, pʊtɔbɔzɩ se sɩwɛɛ sotu yaa sikii. Ɛlɛ loso hɔɔlɩŋ lɛɛŋ taa lɛ mbʊ pɔsɔɔlaa. Papɩzʊ pasɩɩ hɛɛ nɛ ɖileɖi ɖɩɩwɛɛkʊʊ ɛlɛ pʊtɔpɔzɩ se pasɩɩ-ɖɩ yem kɔyɔ ɖɩpɩzɩɣ ɖɩɖazɩ yaa kɩwɩlɩ. Ɛyʊ ɛsɔɔla-ɖɩ sɩʊ camɩyɛ kɔyɔ, pɩwɛɛ se ɛsɩɩ-ɖɩ nikaɣ ŋgbaʊ taa yaa ɛsɩɩ-ɖɩ ɖenɖe soŋgaɣ fɛyɩ yɔ. Pakayʊ hɛɛ yɔɔ hʊndʊ ndʊ yɔ ndʊ payaɣ se hɛdɛyɩsɩ.

Keteŋa kpeekpe taa taa lɛ Afrika nɛ wɩsɩ ɖɩɖʊyɛ ɛjɛyɛ taa kɛ pakɩlɩɣ hɛɛ hayʊ nɛ ajɛya ana a-taa kɔyɔ: Naajeriya, Kana, Kotidiivuwarɩ, PenɛɛTogo. Togo taa lɛ Paasɛɛ egetiye taa pakɩlʊʊ hayʊ nɛ peeɖe mba tɔkɩ hɛɛ kasandʊ salaŋ fenaɣ taa.