Anɩza kʊdɔŋ

Pɩlɩɩna Wikipediya
(Papɩsɩna-kɛ nɛ ɖooo Anɩza kʊdɔŋ (Dysenterie))
Dysentery Art.IWMARTLD6038

Anɩza kʊdɔŋ kɛ kʊdɔŋ kɩɖɛɖɛʊ ɛyʊ lotu taa. Kudɔŋ ŋgʊ kʊdɔm wɛ kiɖi kiɖi yaa pɩwɛ ɖoŋ. Kʊdɔŋ ŋgʊ pasɩma-kʊ nɛ mbʊ yɔ se pɩlakɩŋ pɩndʊ nɩɣʊ ɖoŋ ɖoŋ nɛ pɩwɛ kahʊyaa tɩyɛ nɛ pɩkpɛndɩna calɩm nɛ mʊʊna nɛ pɩwɩɣ ɛyʊ lotu kpɩŋ kpɩŋ. Ɛbɛ cɔlɔ kʊdɔŋ ŋgʊ kɩlɩna, nabʊyʊ taa ɛyʊ ɛtɔɔ tɔɔnaɣ nakɛyɛ nɛ ka-taa ɛwɛ pɩyʊʊ mbʊ ɛyʊ loyuu tɔsɔɔlɩ kɔyɔ pɔkɔŋna kʊɖɔŋ ŋgʊ ɛ-tɔɔnʊ taa.

Keeke taa lɛ, anɩza kʊdɔŋ wɛ tindime naalɛ. Kajalaɣ lɛ, ŋñɩɩ cɛkaɣ anɩza kʊdɔŋ. Tɔbʊʊ se ŋñɩɩ cɩkaɣ tɩna kɩ-tɛ paɣzɩɣ. Naalɛ ŋgʊ lɛ, lɩm taa kɩɖalʊʊ kɩlɛzɩyʊ ɛlɛ ɖɩpɩzɩɣ ɖɩyaa se amibi. Ɛlɛ tɩna kʊdɔŋ ŋgʊ kɩ-tɛ paɣzɩɣ ɛyʊ tomnaɣ taa.

Amoebic dysentery in colon biopsy (1)

Pɩwɛ kaɖɛ se ɛyʊ ɛtɩlɩ kʊdɔmɩŋ ɖoŋ ɖoŋ ñɩŋ weyi paayɔda ɛ-dɔm yɔ canaʊ taa se ɛkɛ ɖeɖe nɛ sɔnɔ taa kʊdɔmɩŋ. Ɛlɛ yɔɔdasɩ sakɩyɛ taa kajalaɣ yɔɔdaɣ nakɛyɛ tɔŋ se anɩza kʊdɔmɩŋ sɔsɔŋ kaakɛ weyi Tour tɛ Grégoire kaayɔɔda ɛ-tɔm yɔ. Ɛ-nʊ yebina nɛ patɩlɩ se kʊdɔŋ kɩɖɛʊ siŋ kpaɣɖʊ 6 alɩwaatʊ taa nɛ ɛ-cɔlɔ lɛ kɩkpa wiyaʊ Chipéric Kajalaɣ tʊ nɛ ɛ-pɩyalaa naalɛ. Tɩnʊʊ nɛ kajalaɣ pɩɣa Chlodebert. Piyaa mba pa-naalɛ pasɩna-kʊ nɛ ɖɔɖɔ ɛzɩ Gaule tɛ piyaa yɔ.

Paayɔɔda anɩza naayɛ tɔm Ɛsɔ tɔm takayaɣ taa se Paul kiɖeɖeʊ wazaɣ nɛ hama lakasɩ kʊdɔŋ ŋgʊ kɛ ɛ-caa nɔyʊ tɛ ɖɩɣa taa. Ɖɩnaɣ tɔm ndʊ apostolo waa tʊma labʊ takayaɣ ñʊŋ 28 nɛ cɛcɛsɩ 8 taa. Cɛcɛ ɛ-nʊ ɛɛhɩna nɛ niikaɣ sɔsɔ nakɛyɛ sʊ-ɩ nɛ pɩtamna anɩza. Paul sʊ ɛ-ɖɩɣa taa nɛ ɛla atɩma, ɛkpazɩ e-nesi ɛ-yɔɔ nɛ ɛwayɩ-ɩ ɛ-kʊdɔŋ ŋgʊ.

Anɩza wena alɩna ŋñɩɩ cɩkaɣ cɔlɔ yɔ kɩpɩzɩɣ kɩwa paa podowona ɛyʊ ɖɔkɔtɔ taa kɔyɔ. Pɩtɛ wazaɣ ŋga kɩlɩna ɖeu mbʊ pʊyɔ yɔ kʊdɔŋ ŋgʊ kɩtakɩlɩ ɖoŋ ɛlɛ kɩɖɛʊ ɛyaa kpem. Kɩ-tɛ lɩɣna ɖama wondu tukunaʊ cɔlɔ ɛzɩ wondu suu nɛ nɔnɔsɩ ɖɩtʊlɩyɛ ɖɩɖɔkɩyɛ taa nɛ lɩm naa ɖɩsɔyɛ taa. Ɖɔkɔtɔ tɛ kɔɔ pɩzɩɣ pɩwɛna wazaɣ piŋ ɖɔɖɔ.

Mimosa herb, also known as "touch me not plant" found on Nepal tropical belt Chitwan. It is used to treat dysentery

Pɩpɩzɩɣ pɩkɛ kɩjɛʊ se pasɩ kʊdɔŋ tʊ kɛ ɖɔkɔtɔ kuduyuu taa kɛ ɖɔkɔtɔ naa cɔlɔ. Lɩm taa kɩɖalʊʊ kɩlɛzɩyʊ weyi ɖɩyaɣ-ɩ se amibi yɔ ɛlɛ anɩza kʊdɔŋ tɩŋgɩna lɩm mbʊ ɛwɛ pɩ-taa yɔ nɛ ɛkpa ɛyʊ. Kɔzɩ kɔzɩ nɔmɔŋ woɖaa.