William Shakespeare

Pɩlɩɩna Wikipediya
William Shakespeare

Shakespeare kɩlɛmʋʋ pɩnaɣ 1623 taa
Informa
Ɛ-ɛjaɖɛ Kewiyaɣ Kɩkpɛndaɣ
Ɛ-tʋmɩyɛ Takayaɣ mayʋ
Ɛ-ɖɩlʋlɩyɛ Stratford-upon-Avon, Kewiyaɣ Kɩkpɛndaɣ
E-efemiye kɩlʋlɩyɛ Ɖomaɣ fenaɣ 26 wiye, pɩnaɣ 1564 (ɛ-tɛ lɩm sɔʋ sɔnzɩ)
Ɛ-ɖɩsɩbɩyɛ Stratford-upon-Avon, Kewiyaɣ Kɩkpɛndaɣ
E-efemiye kɩsɩbɩyɛ Ɖomaɣ fenaɣ 23 wiye, pɩnaɣ 1616
Banner shakespeare

Palʊla William Shakespeare kɛ ɖomaɣ fenaɣ 23 pɩnaɣ 1564 kɛ Stratford-upon-Avon tɛtʊ taa nɛ ɛsɩ ɖomaɣ fenaɣ taa ɖɔɖɔ 23 pɩnaɣ 1616 ɖoli kʊɖʊm ɛnʊ. Pakpaɣ-ɩ ɛzɩ mba pamaɣ takayasɩ yɔ pa-taa sɔsɔ nɔɔyʊ yɔ: ɛkɛ takayaɣ mayʊ, tanaʊ kʊyʊ (dramatiiɖizi) nɛ cɩmʊʊ nɛ keesi maɖʊ. Ɛpɩzɩɣ nɛ ɛmaɣzɩ ɛyʊ nɛ pɩmʊna-ɩ kpɛ, ɛma takayaɣ ɖɔɖɔ yɔ, natʊyʊ eeyiɣdiɣ-ɩ. Ɛ-tɔm nɛ ɛ-takayasɩ ɖɩɣna yɔɔdɩɣ halɩ nɛ sɔnɔ, paa ɛfɛyɩ kɔ pʋ-yɔɔ. Takayasɩ maya mba palɩza pɔ-tɔm nɛ kʊnʊŋnaa ndɩ ndɩ taa yɔ, William Shakespeare kɔŋ nanatozo taa; ɛ-ɛsɩnda lɛ, Agatha Christie nɛ Jules Verne pɛɖɛna-ɩ. Mba palɩzɩɣ tɔm nɛ kʊnʊŋnaa lalaa taa yɔ, pɔtɔŋ se palɩza ɛ-takayasɩ ta tɔm nɛ kʊnʊmɩŋ 4281 taa. William Shakespeare ɖeke pɩzɩna ɛkɛ tnaʊ kʊyʊ nɛ dramatiirizi.

Arden Shakespeare shelf

William Shakespeare ma dramatiiɖizi takayasɩ 37 kpaɣ pɩnzɩ 1580 nɛ 1613. William Shakespeare wɛ ɛzɩ mba palɩzɩ anglisi kʊnʊiŋ kpem yɔ mbʊ pʊyɔɔ yɔ, ɛ-takayasɩ maʊ taa lɛ, eluba tɔm pe kɩfana nɛ halɩ nɛ sɔnɔ paɖiɣna-yɛ yɔɔdɩɣ nɛ ajaɣ alona taa nɛ awɛ nɩɣ camɩyɛ kpayɩ kpayɩ ɖɔɖɔ.

E-evebutu[ñɔɔzɩ | ñɔɔzɩ wikicode]

Palʊla-ɩ Stratford-upon-Avon kɛ Warwickshire egeetiye taa kɛ Angletɛɖɩ ɛjaɖɛ taa. Ɛkɛ tɩnɩʊ nɛ ɛkɛ naatozo-tʊ nɛ kacalaɣ-tʊ abalɩbɩya taa. Pɔsɔ-ɩ lɩm kɛ ɖomaɣ fenaɣ 26 pɩnaɣ 1564. Pɛ-tɛ lɛ, pɔsɔʊ pɩga lɩm avema wena atɩŋgʊ ka-lʊlʊ yɔ pʊ-yɔɔ kɛ paɖʊwa se puuye kɛ palʊla-ɩ. Payaɣ ɛ-caa se John Shakespeare, ɛkɛ haɖʊ nɛ tadɩyɛ laɖʊ; ɛnʊ tɩna ɖɩɣa ŋga sɔnɔ taa payaɣ se The Birthplace (pʋtɔbʋʋ se "Ɖɩlʋlɩyɛ") yɔ. Ɛkɛ sabaabɩ kɛ Stratford nɛ pɩnaɣ1568 lɛ, pakpaɣ-ɩ peeɖe tɛtʊ taa lɔŋ tasɩyʊ nɛ pɩhayɩ lɛ ɛpɩsɩ Stratford tɛtʊ taa mɛɛɖɩ pɩnaɣ kʊɖʊmaɣ ŋga ka-taa. Payaɣ ɛ-halʊ se Mary Arden, nɛ Robert Arden of Wilmcote pɛlɔ kɛlɛ. Pɛwɛ ɖɩɣa nakɛyɛ taa nɛ kɛwɛ Henley Street tɛtʊ taa. Ɛ-caa kɛ katolika tʊ.

Ɛ-tɛ takayɛsɩ[ñɔɔzɩ | ñɔɔzɩ wikicode]

Tragédies[ñɔɔzɩ | ñɔɔzɩ wikicode]

  • Antwaanɩ nɛ Kleyopaatri (Englɩsɩɩ: Antony and Cleopatra)
  • Koriolaŋ (Englɩsɩɩ: Coriolanus)
  • Hamlɛtɩ, Danɩmarkɩ Wiyaʋ Pɩyalʋ (Englɩsɩɩ: Hamlet, Prince of Denmark)
  • Juulɩ Séezarɩ (Englɩsɩɩ: Julius Caesar)
  • Makɩbɛɛtɩ (Englɩsɩɩ: Macbeth)
  • Ɔtɛloo yaa Feniizi tɛ Moori]] (Englɩsɩɩ: Othello, the Moor of Venice)
  • Lear Wiyaʋ]] (Englɩsɩɩ: King Lear)
  • Romeyoo nɛ Juliyeti]] (Englɩsɩɩ: Romeo and Juliet)
  • Timoŋ, Atɛɛnɩ tɛtʋ tʋ]] (Englɩsɩɩ: Timon of Athens)
  • Titi Andronikusi]] (Englɩsɩɩ: Timon of Athens)
  • Troyilusi nɛ Krɛɛsɩda]] (Englɩsɩɩ: Troilus and Cressida)

Comédies[ñɔɔzɩ | ñɔɔzɩ wikicode]

Pièces historiques[ñɔɔzɩ | ñɔɔzɩ wikicode]

  • Wiyaʋ Ɛdʋwardɩ naadozo dʋ (Englɩsɩɩ: Edward III)
  • Wiyaʋ Richard naalɛ dʋ (Englɩsɩɩ: Richard II)
  • Wiyaʋ Richard naadozo dʋ (Englɩsɩɩ: Richard III)
  • Wiyaʋ Henri naanaza dʋ, 1, 2 (Englɩsɩɩ: Henry IV, Part 1, Part 2)
  • Wiyaʋ Henri kagbanzɩ dʋ (Englɩsɩɩ: Henry IV, Part 1, Part 2)
  • Wiyaʋ Henri loɖo dʋ, 1, 2, 3 (Englɩsɩɩ: Henry VI, Part 1, Part 2, Part 3)
  • Wiyaʋ Henri luutozo dʋ (Englɩsɩɩ: Henry VIII)
  • Wiyaʋ Jean (Englɩsɩɩ: King John)